- Psikoloji Çalışmaları
- Vol: 41 Issue: 2
- Genç Erkek ve Kadın Yol Kullanıcılarının Yaya ve Sürücü Davranışları Arasındaki İlişkinin Araştırılm...
Genç Erkek ve Kadın Yol Kullanıcılarının Yaya ve Sürücü Davranışları Arasındaki İlişkinin Araştırılması
Authors : Ibrahim Öztürk, Bahar Öz
Pages : 581-614
View : 16 | Download : 8
Publication Date : 2021-08-30
Article Type : Research
Abstract :Genç yol kullanıcıları, sürücü veya yaya olarak trafik kazalarına maruz kalma konusunda en savunmasız gruplardan birini oluşturmaktadır. Yaya ve sürücü davranışları, yol kullanıcılarının güvenliğinin önemli yordayıcılarındandır. Bu çalışmanın temel amacı, genç erkek ve kadın yol kullanıcılarının yaya davranışları ile sürücü davranışları arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Çalışmaya 19-28 yaş arası (M = 22.2, SD = 1.77) 573 genç yol kullanıcısı (316 erkek, 257 kadın) katılmıştır. Katılımcılar Yaya Davranışları Ölçeği (PBS), Sürücü Davranışları Ölçeği (DBQ), Olumlu Sürücü Davranışları Ölçeği (PDBS) ve demografik bilgi formundan oluşan bir anket bataryası tamamlamıştır. Çalışmanın amaçları doğrultusunda çalışmada ilk olarak yaya davranışları ölçeğinin faktör yapısı incelenmiştir. Bu aşamayı takiben, yaya ve sürücü davranışlarındaki cinsiyet farklılığı incelenmiştir. Cinsiyet farklılıkları açısından, erkekler kadınlara göre daha fazla yaya ihlalleri, yaya saldırgan ihlalleri, sürücü saldırgan ihlalleri, sürücü sıradan ihlalleri ve daha az sürücü dalgınlığı göstermiştir. Ayrıca, sapkın yaya davranışları sapkın sürücü davranışlarıyla pozitif ilişkili gösterirken, olumlu yaya davranışları sapkın sürücü davranışlarıyla negatif ilişki göstermiştir. Yaya dalgınlığı ve yaya saldırgan ihlalleri olumlu sürücü davranışlarıyla negatif ilişki gösterirken, yaya ihlalleri ve olumlu yaya davranışları olumlu sürücü davranışlarıyla pozitif ilişki göstermiştir. Genel olarak, sonuçlar daha fazla sapkın yaya davranışları gösteren genç yol kullanıcılarının aynı zamanda daha fazla sapkın sürücü davranışları gösterdiğini vurgulamaktadır. Bulgular sapkın sürücü davranışlarına karşı alınacak önlemler ile ilgili olarak da tartışılmıştır. Bu çalışmada belirtilen yaya ve sürücü davranışları arasındaki tutarlılık dikkate alındığında, farklı yol kullanıcısı rollerine ayrıntılı olarak odaklanmanın, özellikle belirli trafik koşulları veya sürücü davranışları için müdahale programlarının planlanmasında önemli olduğu gösterilmiştir. Ek olarak, genç yol kullanıcılarının sahip olduğu farklı rollerin araştırılması, alan yazına trafik ortamının karmaşık ve dinamik yapısında saha yönetimlerine yansıtılabilecek ek bilgiler sağlamaktadırKeywords : Genç yol kullanıcıları, yaya davranışları, sürücü davranışları, sapkın yol kullanıcı davranışları, yol güvenliği