- Osmanlı Bilimi Araştırmaları
- Vol: 13 Issue: 2
- J.V.Aznavur (1861-1920), İstanbul Bitkileri Koleksiyonu ve Yayınları
J.V.Aznavur (1861-1920), İstanbul Bitkileri Koleksiyonu ve Yayınları
Authors : Asuman Baytop
Pages : 31-40
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2012-06-01
Article Type : Research
Abstract :Jorj Vensan Aznavur (1861-1920), Istanbullu bir amatör botanisttir. 1885 yılından itibaren, İstanbul ve yakınlarından bitki örnekleri toplamış, zengin bir İstanbul bitkileri koleksiyonu oluşturmuş, topladığı örnekleri tayin ederek, onları 1897-1913 arasında 3 Avrupa dergisinde Fransızca dilde, 12 makale halinde yayımlamıştır. Koleksiyonu Cenevre’de (G) saklıdır. Edinburgh'da Flora of Turkey and the East Aegean Islands’ı (1965-1988) hazırlarken, P.H.Davis (1918-1992) ve çalışma arkadaşları, bu koleksiyondan yararlanmışlardır. Bu eserde Aznavur’un 1601 (kısaca 1600) örneğinin kaydını saydık. Bunlardan 32' si tip, sintip, lektotip durumundadır ve 20 yeni türe tekabül etmektedir. Aznavur’un orijinal koleksiyonunun 15.000 veya 20.000 örnek içerdiği söylenmektedir. Aznavur, İstanbul koleksiyonuna dayanarak Prodrome de la Flore de Constantinople adlı bir kitap hazırlamış, fakat sağlığında onu bastıramamıştır. Ölümünden bir müddet sonra, müsveddeler Bertram Post’un eline geçmiş, B.Post ve eşi Anne Post, bu müsveddelere dayanarak, La Flore du Bosphore et des environs adlı bir kitap tertip etmişler ve onu formalar halinde İstanbul’da bastırmışlardır. Hatta bu kitabın ilk formaları Doç. Mehpare Başarman tarafından Türkçe’ye çevrilmiş ve Türkçe çeviri İstanbul Üniversitesi tarafından bastırılmıştır. Ancak Türkçe formalar tamamlanamadığı gibi, Fransızca formalar da matbaadan dışarı çıkamamıştır. Aznavur bütün gayretini İstanbul florasına vermiş olmakla beraber, kendisine Anadolu'dan veya başka yerlerden getirilen bitkileri de incelemiş ve sonuçlarını 1902-1918 yılları arasında 7 makale içinde, 3 Avrupa dergisinde Fransızca dilde yayımlamıştır. Aznavur’un adlandırdığı türler arasında, A.Degen, J.Bornmüller, B.Post gibi çalışmalarına ilgi gösteren botanistlere atfedilmiş türler vardır. Diğer botanistler de, onun örneklerini adlandırırken, epitetlerde onun adını kullanmışlardır. Aznavur İstanbul’da doğmuş ve İstanbul’da ölmüştür. Kabri, İstanbul’da Mecidiyeköy’de Katolik Ermeni Mezarlığı’ndadırKeywords : İstanbul florası, floristik yayınlar, toplayıcılar, J.V.Aznavur, botanik tarihi