- Milletlerarası Hukuk ve Özel Bülteni
- Vol: 41 Issue: 2
- Miras Hukukuna İlişkin Dava ve İşlerde Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi
Miras Hukukuna İlişkin Dava ve İşlerde Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi
Authors : Musab BİLKAY
Pages : 905-929
Doi:10.26650/ppil.2021.41.2.991903
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2021-12-29
Article Type : Research
Abstract :Miras hukuku, özel hukukun esaslı dallarından olduğu gibi yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıklarda da mirasa ilişkin dava ve işler sıkça görülmektedir. Bununla birlikte mirasa ilişkin yetki hükümlerinin yer aldığı MÖHUK’un 43. maddesi ile genel yetki hükmü maddesi olan 40. madde arasındaki ilişki, mirasa ilişkin yetki hükmünün kapsamı ve yetkinin niteliği doktrinde tartışma konusu olmuştur. Yargının uygulamalarında da birbirinden farklı kararlara rastlanmıştır. İlgili tartışmaların yalnızca teorik değil aynı zamanda pratik sonuçları da vardır. Öyle ki tartışmaların neticesinde, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin niteliğine göre davanın Türk mahkemeleri dışında bir ülkede açılıp açılamayacağı belirlenecektir. Böylece yabancı bir ülkenin yetkili makamından alınan mirasa ilişkin bir kararın tanıma veya tenfize konu olup olamayacağı da anlaşılabilecektir. Buna ek olarak Türkiye’de görülecek mirasa ilişkin yabancı unsurlu bir dava veya çekişmesiz yargı işinde hangi yer mahkemesinin yetkili olduğu da ortaya çıkacaktır. Dolayısıyla miras hukukuna ilişkin dava ve işlerde Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Çalışmada bu hususlar 5 ayrı başlıkta doktrin görüşleri ve kendi görüşlerimizle beraber, yargı kararları da ele alınarak incelenecektir. İlk olarak yetkiye ilişkin tarafı olduğumuz milletlerarası anlaşmalar incelenecek, akabinde MÖHUK’ta yer alan yetki kuralları irdelenecektir. Daha sonra, MÖHUK’taki genel yetki kuralı olan 40. madde ile 43. madde arasındaki ilişki tespit edilecek ve devamında 43. maddenin kapsamı belirlenecektir. Mirasçılık belgesinin verilmesi işinin hangi madde kapsamında değerlendirileceğine dair görüşler ve tespitlerden söz edilecek ve mirasçılık belgesinin verilmesinde Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin niteliği kendi görüşlerimiz dahilinde sorgulanacaktır. Son olarak, 43. maddede yer alan yetki hükmünün niteliği araştırılarak bu husus doktrin görüşleri ve yargı kararlarıyla beraber ele alınacaktır.Keywords : Miras Hukuku, Milletlerarası Yetki, Mirasçılık Belgesi, Münhasır Yetki, Yabancılık Unsuru, Tanıma ve Tenfiz