- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası
- Vol: 80 Issue: 3
- The Principle of Good Governance concerning Tax Law
The Principle of Good Governance concerning Tax Law
Authors : Gamze GÜMÜŞKAYA
Pages : 1001-1020
Doi:10.26650/mecmua.2022.80.3.0009
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2022-10-05
Article Type : Research
Abstract :İyi yönetişim kavramının genel kabul görmüş bir tanımı ya da sınırları belirli bir içeriği bulunmamakta; bu kavram farklı disiplinlerce, farklı kuruluşlarca ve uluslararası/ulusal düzlemlerde yorumlanmaktadır. Hukuki perspektiften bakıldığında; yönetişim kavramının demokratik hukuk devletinin temel ilkeleri ve insan hakları ile yakın bağlantısının bulunduğu söylenebilecektir. Öte yandan "iyi yönetişim ilkesi” ya da bireyler açısından bakıldığında "iyi yönetişim hakkı”, evrensel belgelerde yer bulamamıştır. Bu kapsamda, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve ek protokollerinde de bu ilke düzenlenmemiştir. Öte yandan İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nin ve T.C. Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru denetiminde iyi yönetişim ilkesinden yararlandığı görülmektedir. Söz konusu kararlarda; vergi idaresinin kendi hatasından kaynaklanan bir aykırılık ortaya çıktıktan sonra hatanın düzeltilmesi ya da zararın giderilmesi bakımından edilgen bir tutum takınması, zamanında ve tutarlı hareket etmemesi iyi yönetişim ilkesine aykırı bulunmuştur. T.C. Anayasa Mahkemesi’nin, 07.03.2018 tarih ve 30353 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2015/6728 Başvuru Numaralı Reis Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. tarafından yapılan bireysel başvuruya ilişkin kararında da vergi idaresinin iyi yönetişim ilkesine uygun hareket etmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir. Bu itibarla, iyi yönetişim ilkesinin anlamının, kapsamının ve hukuksal dayanaklarının vergi hukuku bakımından tartışılarak ortaya konulması önem taşımaktadır. Anayasa Mahkemesi’nin söz konusu kararında; vergi idaresinin iyi yönetişim ilkesine uygun olarak, bireysel başvuruya konu olan olaydaki gibi konu, kapsam, amaç bakımından sınırlı vergi incelemelerinde incelemeye tabi tutulan vergi yükümlüleri arasında farklı muamelede bulunmasını önlemek için gerekli tedbirleri alması gerektiğine hükmedilmiştir. Çalışmada, vergi hukukunda iyi yönetişim ilkesinin anlamı ve uygulanabilirliği irdelendikten sonra, vergi incelemesine ilişkin usul ve esaslara yönelik güncel yasal değişiklikler iyi yönetişim ilkesi açısından değerlendirilmektedir.Keywords : İyi Yönetişim, Yönetişim, İyi Yönetim, Vergi İdaresi, Vergi İncelemesi, Ölçülülük Ilkesi