Tüketici Sözleşmelerinde Erken İfa
Authors : Musa Furkan Şahin
Pages : 881-924
Doi:10.26650/mecmua.2022.80.3.0006
View : 13 | Download : 9
Publication Date : 2022-10-05
Article Type : Research
Abstract :Erken ifa, borçlunun borcunu sözleşmede kararlaştırılan vadeden önce ifa etmesidir. Türk Borçlar Kanunu’nun 96. maddesinde borçlunun borcunu kural olarak erken ifa edebileceği düzenlenmektedir. Ancak sözleşmenin hükümlerinden, sözleşmenin özelliklerinden veya durumun gereğinden bunun aksi anlaşılabilir. Erken ifa gerçekleştiğinde geçerli bir ifa söz konusu olur. Bu sebeple, borçlu edimin iadesini isteyemez. Türk Borçlar Kanunu’nun 96. maddesine göre, erken ifa sebebiyle kural olarak indirim yapılmaz. Ancak kanun, sözleşme veya adet gereği erken ifa sebebiyle indirim yapılabilir. Erken ifa hâlinde, sözleşmede kararlaştırıldığı takdirde alacaklı, erken ödeme tazminatı talep edebilir. Erken ödeme tazminatı, alacaklının erken ifa sebebiyle alacağında indirim yaptığı takdirde uğradığı zararın kısmen telafi edilmesi için talep ettiği bedeldir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da taksitle satış, tüketici kredisi ve konut finansmanı sözleşmelerinde erken ifaya izin verilmektedir. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da bu sözleşmelerde borçlunun borcunu erken ödemesi hâlinde erken ödeme indiriminin yapılacağı düzenlenmektedir. Buna göre, borçlu borcunu erken ödediğinde faiz ve ek masraflar miktarınca indirim yapılması gerekir. İndirimin nasıl hesaplanacağı, her bir sözleşmenin yönetmeliğinde açıklanmıştır. Erken ödeme hâlinde Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 37. maddesine göre erken ödeme tazminatı gündeme gelebilir. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da erken ödeme tazminatına sadece konut finansmanı sözleşmesinde izin verilmektedir. Erken ödeme tazminatının talep edilebilmesi için konut finansmanı sözleşmesi bulunması, sözleşmede sabit faiz oranının belirlenmesi, sözleşmede erken ödeme tazminatının açıkça kararlaştırılması ve borcun sözleşmede kararlaştırılan ifa zamanından önce ödenmesi gerekir. Erken ödeme tazminatının hesaplanması için öncelikle erken ödenen anapara miktarı hesaplanır. Ardından kalan vade otuz altı ayı aşıyorsa bu miktarın en fazla yüzde ikisi, aşmıyorsa bu miktarın en fazla yüzde biri erken ödeme tazminatı olarak talep edilebilir.Keywords : Erken İfa, Tüketici Sözleşmesi, Erken Ödeme, Erken Ödeme İndirimi, Erken Ödeme Tazminatı