- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası
- Vol: 80 Issue: 2
- Anonim Şirkette Azınlığın Korunması: Kim Için, Neden ve Nasıl Bir Koruma?
Anonim Şirkette Azınlığın Korunması: Kim Için, Neden ve Nasıl Bir Koruma?
Authors : Abdurrahman KAYIKLIK
Pages : 407-453
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2022-07-22
Article Type : Research
Abstract :Azınlık pay sahiplerinin korunması, anonim şirketler hukukunun temel meselelerindendir. Bu çalışma, Türk Ticaret Kanunu’nun (TK) azınlığı koruyan sistemini incelemektedir. Çalışma, bir hâkim pay sahibinin bulunduğu kapalı anonim şirketlere odaklanmaktadır. Bu amaçla ilk önce azınlık kavramının içi doldurulmakta, TK’da ve öğretide kavramın nasıl tanımlandığı incelenerek alternatif bir tanım sunulmaktadır. Devamında azınlığın korunmasını gerektiren hukuki ve iktisadi riskler çeşitli örnekler üzerinden açıklanmaktadır. Azınlığın söz konusu risklere karşı kendisini neden koruyamadığı üzerinde durularak korumanın emredici kanun hükümleriyle sağlanması gerekçelendirilmektedir. TK’nın azınlığı koruyan sistemi, azınlık pay sahiplerini koruyan hukuki kurumlar tasnife tabi tutularak açıklanmaktadır. Bu amaçla öncelikle Türk öğretisinde benimsenmiş olan olumlu - olumsuz azınlık hakları ayrımı, hem kapsam hem de bu ayrıma esas alınan tasnif kriteri bakımından eleştirel bir gözle incelenmektedir. Daha sonra TK’da azınlık pay sahiplerini koruyan tüm mekanizmalar yeni bir tasnife tabi tutulmaktadır. İşlevsel bir yaklaşımla azınlık pay sahibini koruyan mekanizmalar beş kategoriye ayrılmaktadır. Bunlardan ilki olan söz hakları, azınlık pay sahiplerinin şirket iradesine etki etmesini sağlayan araçlardır. İkinci kategori olan çıkış hakları, pay sahibinin hisselerini satarak şirketten ayrılmasına imkân tanıyan mekanizmalardır ve serbest çıkış ve güvenli çıkış olarak iki alt başlıkta incelenmiştir. Altyapısal haklar, ilk iki hak grubunun gereği gibi kullanılmasını temin eden yardımcı mekanizmalardır. Dördüncü kategori olan boşluk doldurucu ilkeler, münferit koruma araçlarının yetersiz kaldığı hallerde tamamlayıcı role sahip genel prensiplerdir. Son olarak çeperler, azınlığı koruyan sistemin kendisini koruyan normları ifade etmektedir.Keywords : Türk Ticaret Kanunu, Anonim Şirketler, Azlık/Azınlık, Azınlık Pay Sahiplerinin Korunması, Azınlık Hakları, Emredici Hükümler, Söz Hakları, Çıkış Hakları