- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası
- Vol: 80 Issue: 2
- Anayasa Mahkemesi Toplu Iş Sözleşmesi Özerkliğini Sınırlandırabilir mi?
Anayasa Mahkemesi Toplu Iş Sözleşmesi Özerkliğini Sınırlandırabilir mi?
Authors : Gaye BAYCIK, Erdem CAM
Pages : 383-406
View : 5 | Download : 3
Publication Date : 2022-07-22
Article Type : Research
Abstract :Çalışmamızda Anayasa Mahkemesinin (AYM), Sayıştay 3. Dairesi’nin başlattığı somut norm denetimi (itiraz yolu) üzerine 2017 yılında toplu iş sözleşmesi özerkliğiyle ilgili vermiş olduğu karar çerçevesinde "toplu iş sözleşmesi özerkliği”, "eşitlik ilkesi” ve "devlet personel rejimi” değerlendirilecektir. Amacımız, söz konusu kararı tartışmaktan ve bir karar incelemesi ortaya koymaktan ziyade, karardan yola çıkarak toplu iş sözleşmesi özerkliği konusunu incelemektir. Bu kararın ortaya çıkardığı sonuçlardan biri de aynı statüde çalışanların arasında yaratmış olduğu hak ve menfaat farklılığıdır. Bu da bize uzun yıllardır ülkemizde tartışılan, ancak bir türlü hayata geçirilmeyen devlet personel rejimindeki köklü değişikliklerin artık yapılmasının zorunluluk arz ettiğini çarpıcı mahkeme kararı üzerine ortaya koymaktadır. Zira tabir-i caizse "yamalı bohça” haline gelmiş olan devlet personel rejimi artık ne devlete ne de kamuda çalışanlara yarar sağlamakta, aksine anılan mahkeme kararında olduğu gibi, birçok Anayasal hakkın dahi ihlal edildiği algısı yaratmakta veya bu hakları ihlal etmektedir. Bu durumun en somut sonucu ise çalışanlar arasında eşitsizliğin oluşması ve dolayısıyla çalışma hayatında huzursuzluk yaratarak çalışma barışının bozulması ve en nihayetinde kamu yararının ve kamu düzeninin ihlal edilmesidir. Çalışma konumuzun çıkış noktası Anayasa Mahkemesi’nin anılan kararı olmasına rağmen, bu çalışma, özellikle devlet personel rejiminin; toplu iş sözleşmesi özerkliği, serbest toplu pazarlık ve eşitlik ilkesi açısından yarattığı sorunları ortaya koymakta ve Anayasa Mahkemesi’nin, kamu bütçesinin korunması amacıyla denetim ölçütlerini esnekleştirmesini eleştirmektedir.Keywords : Anayasa’ya Aykırılık, Eşitlik, Toplu İş Sözleşmesi Özerkliği, Serbest Toplu Pazarlık, Ölçülülük