- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası
- Vol: 80 Issue: 2
- An Examination of the Liability for Compensation for the Breach of Choice of Court Agreements: In th...
An Examination of the Liability for Compensation for the Breach of Choice of Court Agreements: In the Light of the German Federal Court Decision of 17.10.2019
Authors : Melis AVŞAR
Pages : 357-381
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2022-07-22
Article Type : Research
Abstract :Alman Federal Mahkemesi’nin 17.10.2019 tarihli kararına konu olay, Bonn mahkemeleri lehine münhasır nitelikte bir yetki anlaşması bulunmasına rağmen, taraflardan birinin ABD mahkemelerinde dava açması sonucu, diğer tarafın yüksek tutarlarda dava masrafı ve avukat ücreti ödemek zorunda kalması nedeniyle uğramış olduğu zararın tazmini talebine ilişkindir. Mahkemece bu davada, milletlerarası yetki anlaşmasının ihlal edildiği kabul edilmiş ve borçlar hukuku kapsamında bir tazminat ödenmesine karar verilmiştir. Bu karar, Kıta Avrupası hukuk sistemine dahil devletler bakımından emsal olabilecek niteliktedir. Kararda, kabul edilen gerekçeler Türk hukuku bakımından da ileri sürülebilecek niteliktedir. Münhasır nitelikteki milletlerarası yetki anlaşmasıyla taraflar seçilen mahkemede dava açma (prorogasyon) ve seçilmeyen diğer devlet mahkemelerinde dava açmama (derogasyon) borcu altına girmektedir. Milletlerarası yetki anlaşmasının hukuki niteliğini, usul hukuku sözleşmesi olarak kabul etme görüşü eskiden hâkim olsa da yeni içtihatlarla birlikte maddi hukuk sözleşmesi niteliğine sahip olduğu da kabul edilmektedir. Yetki anlaşmasının ihlal edilmesi, yani seçilmeyen bir devlet mahkemesinde bir dava açılması halinde oluşacak tazminat sorumluluğuna Türk hukukunda TBK madde 112’nin uygulanması gerekecektir. TBK madde 112’de aranan şartlar; bir borcun ihlal edilmiş olması, zarar meydana gelmiş olması, kusurlu olunması ve illiyet bağı bulunmasıdır. Yetki anlaşmasının ihlalinin de tazminat sorumluluğuna yol açabilmesi için bu unsurların mevcut olması gerekir.Keywords : Milletlerarası Yetki Anlaşması, Yetki Anlaşmasının İhlali, Tazminat Sorumluluğu, 17.10.2019 tarihli Alman Federal Mahkemesi Kararı, TBK madde 112