Anayasa ve Sürdürülebilir Kalkınma
Authors : Oya Boyar
Pages : 1921-1957
Doi:10.26650/mecmua.2020.78.4.0007
View : 11 | Download : 8
Publication Date : 2021-02-13
Article Type : Research
Abstract :Sürdürülebilir kalkınma hukuk alanında kavramsal olarak ilk defa uluslararası hukukta kullanılmış ve onun tarafından hazırlanmıştır. Bu kavram uluslararası belgelerde genellikle bir soft law meselesi olarak ele alınmıştır. Bununla birlikte sürdürülebilir kalkınmanın özel unsurlarını düzenleyen azımsanmayacak sayıda hard law belgesi de bulunmaktadır. Kavram 1980’li yılların sonundan itibaren anayasalarda yerini bulmaya başlamıştır. Aslında sürdürülebilir kalkınmanın referans yaptığı konular, anayasa içinde yer alan hususlardır. Ancak 80’lerin sonundan itibaren başlayan bu dönüşümün anayasacılık açısından farklı bir anlamı vardır. Sürdürülebilir kalkınma insanın, diğer insanlarla, toplumla ve devletle kurduğu ilişki biçimini değiştirmektedir. Bu değişim, kavramın gerektirdiği haklar, ödevler ve yükümlülükler incelenerek gözlemlenebilir. Bu değişim anayasacılığın devlet-birey ikiliği üzerine temellenmiş olan eski ilişki modelinde dönüştürücü bir etki yaratmıştır. Anayasacılığın asli amacı bireylerin anayasal haklarının korunması için devlet iktidarının sınırlandırılması olarak düşünüldüğünde, bu ikilik sorunsuz biçimde işlemektedir. Ancak anayasacılığın işlevi artık bu eşit olmayan ilişkiyle sınırlı değildir. Kavram beraberinde "hep birlikte gezegen üstünde hayatta kalma” anlayışını getirerek, anayasacılığın işlevlerini yeniden inşa etmekte ve çeşitlendirmektedir. Bu kavram daha sorumlu vatandaşları daha sorumlu şirketleri beraberinde getirmektedir. Devlet artık anayasanın tek muhatabı değildir. Sürdürülebilir kalkınma kavramı anayasal ilişkilerin de özelleşmesine neden olmaktadır. 1982 Anayasasının metninde sürdürülebilir kalkınma kavramı kullanılmamış olsa da, Anayasa bu kavramın üç ayağına sistematik olarak referans yapmaktadır. Anayasa kalkınma planlarını sürdürülebilirliğin üç ayağının etkili bir biçimde gerçekleştirilmesi ve entegrasyonu için öngörmüştür.Keywords : Anayasa, Sürdürülebilir Kalkınma, Soft Law, Çevre, Sosyal Adalet, Ekonomik Kalkınma, Kuşaklar Arası Adalet, Kuşak İçi Adalet, Dayanışma