A Short History Of Conscience, Authorty And Obedience
Authors : Nedim YILDIZ
Pages : 1-12
Doi:10.26650/arcp2018-589758
View : 4 | Download : 3
Publication Date : 2018-12-30
Article Type : Research
Abstract :Vicdan ve otorite konusu uzun zamandır ahlak felsefesinin gündemindedir. Özellikle, John Locke ve Thomas Hobbes'in görüşleri, din ve vicdan özgürlüğü söz konusu olduğunda ön plana çıkmıştır. Onların görüşleri, bugünün dünyasının ahlak felsefecilerini etkilemeye devam etmektedir. Bireysel ve toplumsal ilişkilerin düzenlenmesi ve sürdürülmesi açısından geçmişten günümüze değin benimsenen faklı bakış açıları gelmiştir. Bu farklı bakış açılarının imkanı, ortak yaşam pratiklerinin göz önüne alınmasıdır. Günümüz dünyasında, değişen sosyal yapılanmalar ve bir araya gelen farklı etnik ve toplumsal grupların birbirleriyle karşılaşmasından dolayı pek çok problem açığa çıkmaktadır. Bu problemlerin çözüm denemeleri, ortak temaların bulunmasına bağlıdır. Bu ortak temalardan birisi olan kültürel görelilik anlayışı, farklı kültürlerden gelmiş olmaktan kaynaklanan ahlaki yargıların, kültürlerin kendi iç dinamikleri içinde değerlendirilmesi gerektiğine göndermede bulunur. Diğer yandan, evrensel insan hakları ve sosyal dayanışmanın kültürler arası zeminde şekillendirilebilmesi ve sürdürülebilmesi, ek bir başka temanın varlığını kaçınılmaz kılar: Vicdan. Vicdan, sosyal ilişkilerin sürdürülmesinde ortak yaşam bağlılıklarının kişiler arasında müşterek kılınmasıyla ve dayanışma içinde olunmasıyla ilişkilidir. Vicdan zemininde şekillenecek ilişkilerin özcü bir temele dayandırılması anlayışı, dayanışma aracılığıyla pratik yaşamdaki ilişkilerin ve değerlerin sürekli yeniden şekillendirilmesi anlayışıyla paralellik göstermez. Dayanışma, özcü hakikatlerin bulunmadığı zeminde ve etnik göreliliğinin ve sürdürülebilir birlikteliğin pratikleri içinde değerlerin şekillenmesiyle açığa çıkar. Bu çalışmanın amacı, Aydınlanma döneminde vicdan, iktidar ve otorite arasındaki ilişkiyi, özellikle de İkinci Dünya Savaşı’nda yaşanan trajediler üzerinden tartışmak ve bu konudaki bazı filozofların çözüm önerilerini betimleyerek değerlendirmektir.Keywords : Vicdan, İtaat, Otorite, Synderesis, John Locke, Thomas Hobbes, Stanley Milgram, Erich Fromm, Agnes Heller