- İSTEM
- Issue: 36
- Muhtâr es-Sekafî Hareketindeki Gālî Davranışlar ve Muhtâr es-Sekafî’nin Bu Davranışlar Karşısındaki ...
Muhtâr es-Sekafî Hareketindeki Gālî Davranışlar ve Muhtâr es-Sekafî’nin Bu Davranışlar Karşısındaki Tutumu
Authors : Yasin Kurnaz
Pages : 499-520
Doi:10.31591/istem.848042
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2020-12-31
Article Type : Research
Abstract :Kûfe’de, Hz. Hüseyin’in intikamını almayı sloganlaştırarak ortaya çıkan ikinci oluşum Muhtâr es-Sekâfî hareketidir. Muhtâr, Hz. Ali’nin oğlu Muhammed b. Hanefiyye tarafından görevlendirildiği iddiasıyla hareket ederek Kûfe’yi ele geçirmiştir. Sonra Şam yönetiminin üzerine gönderdiği orduyu yenmiş, şehirde kendisine muhalif olanların isyanını bastırmış, Hicaz’daki Abdullah b. Zübeyr yönetimi ile mücadele etmiştir. Ardından Abdullah b. Zübeyr’in kardeşi olup Basra valiliği görevini yürüten Mus‘ab’ın önderliğindeki orduya mağlup olmuştur. Böylece Kûfe’deki bir buçuk senelik iktidarı çok sayıda taraftarının ve kendi hayatının sona ermesiyle bitmiştir. Birden fazla cephede savaş tutan Muhtâr ve bu harekete katılan bazı kimselerin İslâm dininin itikadî sınırlarını zorlayan davranışlar sergilediklerine dair iddialar vardır. Onun ve taraftarlarından bazılarının gālî davranışlarda bulunduğunu bildiren rivayetler Muhtâr es-Sekafî hareketinin Kerbelâ’nın vicdanlardaki yarasını kapatabilecek nitelikteki başarılarını gölgede bırakmaktadır. Bu gālî tutumları incelemek, dönemin siyasetinin, dönem halkının Muhtâr hareketi hakkındaki algısının ve Muhtâr siyasetinin amaçlarının anlaşılmasına katkı sağlayacaktır.Keywords : İslâm Tarihi, Muhtâr, Mevâlî, Gāliyye, Şîa