Kur’an’ın İçeriksel Açıdan İslam Hat Sanatına Etkisi
Authors : Nurullah Yilmaz
Pages : 117-138
View : 16 | Download : 13
Publication Date : 2023-06-29
Article Type : Research Article
Abstract :Kur\'an merkezli bir toplum inşa etmek İslam dininin hedefidir. Geleneğine sımsıkı bağlı Arap toplumu İslam\'la birlikte hızlı bir şekilde şekillenmiştir. Karanlık bir çağda vahiy insanlığa rehber olmuştur. İslam sanatları ve hat sanatı da vahyin rehberliğinden büyük bir pay almıştır. İslam hat sanatı icra eden hattatlar Kur’anî bakış açısıyla güzeli arama çabası içine girmişlerdir. Görsel bir sanat olan hat sanatı İslam\'ın güzelliklerini ortaya koymuştur. Bin yıllık bir geleneğe sahip İslam hat sanatı vahiyden beslenmiştir. Kur\'ân-ı Kerîm\'in kendine mahsus bir yazı şekli bulunmaktadır. Mushafların yazıları günümüze kadar özenle icra edilmiş sanat olarak ele alınmıştır. Bu titizlik sebebiyledir ki kuran yazısı olan hat sanatıyla ilgili müstakil eserler yazılmıştır. Bu eserler ele alınırken Kur’an’ın içeriğinden faydalanarak kaleme alınmıştır. Çok eski devirlerden beri kur an yazısına ehemmiyet verilmiş \"Resmü\'l-Mushaf\" başlığı altında yazıyla alakalı bilimsel ve teknik açıdan bilgiler verilmiştir. Alimler Mushaf yazısının kurallarına uymanın gerekli olduğuna işaret etmişlerdir. Kur’an yazısının "Tevkifi” olduğu görüşünü kabul etmeleri hasebiyle mana bakımından Kur’an’dan esinlenerek icra edilmesi ve ona muhalefet edilmemesi üzerinde durmuşlardır. Kur’an bütün ilimlerde olduğu gibi sanat alanında da içerik ve biçim açısından büyük bir etkiye sahip olmuştur. Bu çalışmamızda içerik bakımından Kur\'an\'ın hat sanatına etkisi üzerinde durulmuştur. İslam hat sanatının kronolojik bilgisinden ziyade kapsamlı bir araştırmayla hat sanatının Kur’anî yönüne dikkat çekilmiştir. Bunları ortaya koyarken tasnif yönteminden faydalanarak İslam hat sanatının üslubundaki metot ve uygulama hususundaki Kur\'an\'ın etkisi yorumlanmaya çalışılmıştır. Bu alandaki çalışmaların yetersiz olması hasebiyle çalışmanın hat sanatının günümüze kadar Kur\'an merkezli geliştiği iddiaları kapsamından yola çıkarak Kur’an’ın içerik bakımından hat sanatına olan etkisine dair sonuçlar bildirilmiştir.Keywords : Kur’an, Sanat, İslam Sanatları, hat.