- Balıkesir İlahiyat Dergisi
- Issue: 16
- İbâziyye Mezhebine Has Abdesti Bozan Durumların Değerlendirilmesi
İbâziyye Mezhebine Has Abdesti Bozan Durumların Değerlendirilmesi
Authors : Sadi Ölmez
Pages : 73-90
View : 6 | Download : 5
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Abdesti bozan durumların istinbât edildiği ilk kaynak Kur’ân’dır. Bunun dışında sünnette de Kur’ân’da zikredilmeyen bazı hususlar abdesti bozan durumlar olarak zikredilmiştir. Fıkıh mezhepleri abdesti bozan durumların belirlenmesinde Kur’ân ve sünnet ışığından hükümler bina etmişlerdir. Ortak kaynaklara müracaat etmelerine rağmen fıkıh mezheplerinin abdesti bozan durumlar hususunda ittifak ettiklerini söyleyemeyiz. Bundan ötürü fıkhî bir mezhepte abdesti bozan bir durum diğer bir mezhepte abdesti bozmamaktadır. Örneğin Şâfiî mezhebinde yabancı bir bayana ten temasında bulunma abdesti bozarken Hanefî mezhebinde bu durum abdesti bozmamaktadır. Ancak bu iki mezhep dışındaki diğer fıkhî mezheplerde gerek Şâfiî gerekse de Hanefî mezhebinin görüşüne yakın görüşleri bulmak mümkündür. Diğer bir ifadeyle söz konusu örneğin sadece o mezhebe ait olupta başka bir mezhepte olmaması gibi bir durum söz konusu değildir. İbâziyye mezhebinde abdesti bozan durumlar incelendiğinde görülecektir ki, abdesti bozan bazı durumlar sadece İbâziyye mezhebi tarafında zikredilmiş olup diğer fıkhî mezheplerin hiç birinde abdesti bozan durumlar olarak taharet kısmında geçmemiştir. Örneğin İbâziyye mezhebinde gıybet, yalan, laf taşıma, namahreme bakmak abdesti bozan durumlardır. Bu ek olarak küfretmek, insanlara hakaret ve alay etmek de abdesti bozan durumlar arasında zikredilmiştir. ayrıca gıybeti dinleme de mezhebe göre abdesti bozan bir durumdur. Mezhep abdesti bozan bu durumları birkaç genel başlık altında değerlendirmiştir. Bazı şeylere bakılmasıyla abdestin bozulması, bazı şeylerin söylenmesiyle abdestin bozulması, bazı şeylerin dinlenmesiyle abdestin bozulması ve bazı şeylere dokunmayla abdestin bozulması şeklinde ele alınmıştır. Bu çalışmamızda sadece İbâziyye mezhebin abdesti bozan durumları ele alarak zikri geçen bu özel durumların diğer mezheplerde olmayıp sadece İbâziyye mezhebinde olduğunu ortaya koymaya çalışacağız.Keywords : İslam, Mezhep, İbâziyye mezhebi, Abdest