Türk Cilt Sanatında ‘Yazma’ Kavramı
Authors : Yasin Çakmak
Pages : 221-248
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2021-06-30
Article Type : Research
Abstract :Türk İslâm sanatının her döneminde icra edilen eserlerin tezyinat programı birbirleriyle irtibatlı ilerlemiştir. İslâmiyet’in tarih sahnesine çıkması ve akabinde gelişen fetihler sayesinde yerli kültürlerle de iletişime geçilmiş ve birçok sanat eseri dini ve kültürel eksende harmanlanarak farklı teknik ve bezemelerle vücuda getirilmiştir. Yazma ciltler; altın veya boyanın fırça yardımıyla cilt üzerine nakşedilmesi ve ihtiyaca göre de farklı usullerde işlenerek ortaya çıkarılan bezeme üslûbudur. İslâm coğrafyasında üretilen yazma ciltler, muhtelif tezyinî unsurların kullanılmasıyla bölge gözetmeksizin her dönemde örneklerini vermiştir. Kitap sanatları ile alakalı yapılan araştırmalarda yazma ciltlerin belli bir cilt çeşidini ihtiva ettiği ve herhangi bir sınıflandırmanın da yapılmadığı gözlemlenmiştir. Hâlbuki Türk cilt sanatının her döneminde birbirinden farklı üslûpta ortaya koyulan yazma tekniğindeki ciltlerin oldukça zengin örneklere sahip oldukları bilhassa da lâke başlığı altında zikredilen ciltlerin de birer yazma olarak değerlendirilmesi gerektiği çalışmamız sonucu ortaya koyduğumuz öneriler arasındadır. Birçok basılı yayın, kütüphane ve müzelerdeki eserler ayrıntılı biçimde tetkik edilmiş ve yazma ciltler 17 başlık altında kategorize edilmiştir.Keywords : türk islam sanatı, cilt sanatı, yazma, tezyinat, lake