- Balıkesir İlahiyat Dergisi
- Vol: 3 Issue: 2
- Birgivi'nin ‘Risale-i Birgivi’ Adlı Eseri Üzerine İncelemeler
Birgivi'nin ‘Risale-i Birgivi’ Adlı Eseri Üzerine İncelemeler
Authors : Halis Demir
Pages : 197-259
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2017-12-30
Article Type : Research
Abstract :Muhammed b. Pir Ali el-Birgivî (929/1523)’de Balıkesir’de doğmuştur. Babasından Arapça ile mantık ilimlerini okumuş ve hıfzını tamamlamıştır. Sonra İstanbul’da çeşitli medreselerde okumuş, müderrislik ünvanı kazanmıştır, (981/1573)’de vefat etmiştir. Kabri Birgi’dedir. Türkçe olarak kaleme aldığı Vasiyyetnâme diye meşhur olan Risâle-i Birgivî bir ilmihal niteliğindedir. Eserde itikâd, ibadet, siyer ve ahlâk konuları vecîz bir dille anlatılmıştır. Eserin yazma, matbu nüshaları ve latinize halinde tercümeleri vardır. Risalede vasiyet kelimesi çokça geçtiği ve iki alt başlık vasiyet ismini taşıdığı için eser vasiyetname ismiyle şöhret bulmuştur. Tanımlar kısa, ezbere müsait şekilde sade, teknik bilgilerden uzak, kısa örnekler verilerek kaydedilmiştir. Ahlak bahislerinde de nasihat şeklindeki cümleler geçmektedir. Fıkıh kitaplarının kerahiye bölümündeki bazı konular vasiyet şeklinde üçüncü şahıslara hitab edilerek yazılmıştır. Ayrıca, doğ- rudan tarikat ehl-i muhatap alınarak nafile ibadetler ve diğer tarikat erkân ve adabı anlatılmaktadır. Burada bir taraftan kabrin sadeliği vb. muhtemelen dönemin bid’at ve hurafelerine karşı uyarılmaktadır. Vasiyyetname, Osmanlı döneminde nazım ve nesir tarzında yazılan ilmihallerden birisidir. Bu çalışmada kıymetli bir eser olan Risale-i Bir- givî ilim âlemine kazandırılmak ve kolay ulaşılabilir olması için aslına sadık kalınarak latinize edilmiştir.Keywords : Risale, el-Birgivî, İlmihal, İtikat, Ahlak, İbadet