- Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat
- Vol: 6 Issue: 13
- ŞERBETÇİ OTU KÜLLERİNİN 1160 °C’DE SIR HAMMADDESİ OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
ŞERBETÇİ OTU KÜLLERİNİN 1160 °C’DE SIR HAMMADDESİ OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
Authors : Fulya Savaş
Pages : 58-67
View : 11 | Download : 5
Publication Date : 2021-12-30
Article Type : Research
Abstract :Kilin su ile harmanlanarak biçimlendirilebilen bir malzeme olduğunun keşfedilmesi ile başlayan seramik sanatı, tarihi boyunca gelişim göstererek, günümüze dek devam etmiştir. Bu gelişmelerden biri de seramik sırlarıdır. Tarihte bilinen ilk sırlar ilk kez M.Ö. 1500’de Shang Hanedanlığı döneminde keşfedilen kül sırlarıdır. Kül sırlarının seramik yüzeylerde ilk uygulaması ise, Çinli ustalar tarafından gerçekleştirilmiştir. Bilinen en güzel örnekleri, Yuangu olarak adlandırılan Kuzey Çin’deki Shangxi bölgesinde yer alan eserlerde görülen kül sırları, odun yakıtlı fırınlarda pişirim esnasında küllerin havada uçuşarak, çömleklerin yüzeyine düşmesi sonucu tesadüften oluşmuştur. Bilinen en eski seramik sırı olarak kabul edilen kül sırları, zaman içerisinde seramik teknolojisinde çalışma alanı bularak, seramik sırı yapımında kullanılmaya başlanmıştır. Külün hammadde olarak kullanılması yeni sırların geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Böylece kül sırları seramik yüzeyler, üzerinde farklı estetik görüntülere sahip dayanıklı ürünlere dönüşmüştür. Çin’in ardından Amerika’da ve Japonya’da yaygın olarak kullanıldığı bilinen kül sırları, artistik etkileri nedeni ile günümüzde birçok seramik sanatçısı tarafından tercih edilmektedir. Bu araştırma kapsamında artistik sır elde edebilmek maksadıyla öncelikle, Bilecik Pazaryeri ilçesinde rastgele toplanan şerbetçi otu bitkisi yıkanıp kurutulduktan sonra yakılmıştır. Yakılarak elde edilen küllerin laboratuvar ortamında sır bileşeni olarak kullanılabilirliğini gözlemlemek için seramik plakalar üzerinde sır denemeleri yapılarak, plakalar 1160°C seramik fırınında pişirilmiştir. Şerbetçi otu bitkisinin külleri ile yapılan deneme sonuçlarında külün artistik sır çalışmalarında kullanılabilirliği gözlenmiştir. Bu araştırmada, şerbetçi otu bitkisinin küllerinden faydalanılarak elde edilen sırın etkin bir şekilde kullanılabilirliğinin gösterilebilmesiyle, seramik sırları ile yapılan çalışmalara ve literatürüne katkı sağlanması hedeflenmiştir.Keywords : Seramik, Seramik sırları, Kül sırları, Şerbetçi otu (Humulus lupulus).