Üst Gelir Grubu Konut Tercihi Olarak Rezidans Kullanımı
Authors : Hatice Sadikoğlu, Ahsen Özsoy
Pages : 226-245
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2016-01-31
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’de 1990’larda ortaya çıkan ve yayılmaya başlayan dışa kapalı konut yerleşmeleri ilk kurgulandığı yıllardan bu yana, özellikle üst gelir grubunun öncelikli tercihi olmuştur. Bu dönemde oluşan serbest piyasa koşulları ve sosyo-ekonomik etkileri kullanıcıların konutlara ve konut yerleşmelerine bakış açılarını, tercih ve kullanım biçimlerini kısacası beklentilerini değiştirmiştir. Üst gelir grubu tarafından sıklıkla tercih edilen bu tür konutlar sadece barınma işlevini karşılamakla kalmayıp kişinin sosyal statüsünü ve profilini tanımlayan birer kimlik öğesi görevi görmeye başlamışlardır. Özellikle son yıllarda kullanımın yanı sıra, iyi bir yatırım aracı olarak görülen konutlar, güncel moda ve (sosyal) eğilimlerin takibiyle de gayrimenkul piyasasını yönlendirir bir hale gelmiştir. Tüm bu yeni yönelimlerle beraber kullanıcılar açısından, konut sahipliliği ve kullanımındaki amaç farklılıkları kısacası konut edinme alışkanlıkları değişmiştir. Geçmişten günümüze kişilerin sosyal sınıfları, statüleri, ait oldukları alt kültürler yaşadıkları konutlar üzerinden çeşitli semboller yardımıyla okunabilmiştir. Özellikle toplumsal hareketliliğin olduğu, sosyal sınıf değişimlerinde bu semboller kullanıcılar için yaşadıkları hayatın birer temsili halini almıştır. Türkiye’de 1980’den sonra değişen ekonomi politikalarıyla beraber ortaya çıkan yeni sosyal sınıflar konut yerleşmeleri seçimlerinde ve konutlarını kendileştirmeleri aşamalarında bu tür sembolik göstergeleri kullanarak, ait oldukları ya da ait olmak istedikleri toplumsal duruşu konutları üzerinden yansıtmaya çalışmışlardır. Osmanlı Dönemi’nde yalı, konak veya köşklerde yaşayan; Cumhuriyet Dönemi’nde ise modern ev ve apartmanlara geçiş yapan üst gelir grubu konut kullanıcılarının meslek grupları, kültürel yapıları ve sosyal yaşantıları ile karşılaştırıldığında; günümüzde dışa kapalı konut yerleşmelerinde yaşamayı tercih eden kullanıcıların sosyo ekonomik ve kültürel yapılarının oldukça çeşitlilik gösterdiği görülmüştür. Bu çalışmanın konusu olan günümüz üst gelir grubu konut kullanıcıları farklı düzeylerde eğitim almış, farklı bölgelerden gelen kısacası birbirinden farklı sosyo-kültürel özelliklere sahip kişilerden oluşmaktadır. Sözü edilen üst gelir grubu profilindeki çeşitliliğin tanımlanması ve mekân tecrübelerinin araştırılması açısından, dışa kapalı konut yerleşmeleri önemli bir çalışma alanıdır. Dikey dışa kapalı, otel hizmeti veren konut yerleşmeleri olarak da tanımlanabilen ‘residence’ (rezidans) kullanıcılarının mekân kullanımına ilişkin davranışlarını inceleyen bu çalışmada elde edilen veriler ile üst gelir grubu konut kullanıcı profili ve mekânsal deneyimleri analiz edilerek yorumlanmıştır.Keywords : Üst Gelir Grubu, Rezidans, Konut Kullanıcı Tecrübeleri, Statü