- Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi
- Vol: 7 Issue: 1
- Bazı Çalı Bitkilerinin Sezonluk (İlkbahar, Yaz, Sonbahar) Yaprak Örneklerindeki Makro ve Mikro Besin...
Bazı Çalı Bitkilerinin Sezonluk (İlkbahar, Yaz, Sonbahar) Yaprak Örneklerindeki Makro ve Mikro Besin Elementi İçerikleri
Authors : Celalettin Aygün, Ismail Kara, Hülya Hanoğlu Oral, Ilker Erdoğdu, A. Kadir Atalay, A. Levent Sever
Pages : 51-65
View : 15 | Download : 4
Publication Date : 2018-07-10
Article Type : Research
Abstract :Makro ve mikro elementlerin bitkilerin büyümesinde önemli rolleri olduğu gibi, bitkilerde yeterli oranlarda bulunarak hayvanlar tarafından alınması da o kadar önemlidir. Çalımsı bitkilerin kurak sezonda özellikle küçükbaş hayvanların beslenmesine katkılarının izahı ve kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla 2007-2011 yıllarında, 24 adet çalı bitkisinin yapraklarında bulunan makro besin elementleri (N, P, K, Ca, Mg) ile mikro besin elementlerinin (Mn, Cu, Fe, Zn) ilkbahar, yaz ve sonbahar dönemlerinde belirlenmesi amaçlanmış olup buna göre; azot içeriklerinin ilkbahar, yaz ve sonbaharda sırasıyla ortalama %2.25, %1.56 ve %0.56, fosfor içeriklerinin mevsimsel olarak ilkbahar, yaz ve sonbaharda sırasıyla ortalama; % 0.28, %0.22 ve %0.17, potasyum içerikleri %0.96, 0.83 ve 0.65, kalsiyum içerikleri %0.51, 0.51 ve 0.50, magnezyum içerikleri %0.51, 0.51 ve 0.50 olarak belirlenirken, mikro besin elementlerinden ilkbahar, yaz ve sonbaharda sırasıyla ortalama demir 453.25, 449.88 ve 287.93 ppm, çinko17.68, 15.11 ve 15.30 ppm, mangan 96.38, 76.67 ve 63.17 ppm, bakır 6.32, 5.29 ve 6.72 ppm olarak belirlenmiştir. Ortalama azot içeriği en yüksek Elaeagnus angustifolia L . (% 2.70), en düşük Rosa domestica L. (% 0,53), fosfor içeriği en yüksek Vitex agnus-castus Spach , (%0.41), en düşük ise Rhus coriaria L , (%0.11), potasyum içeriği en yüksek Rosa domestica L. (%1.66), en düşük Berberis vulgaris L . (%0.01) belirlenmiş, kalsiyum içeriği en yüksek Gypsophila sphaerocephala Fenzl Ex Tchihat (%3.71), en düşük Vitex agnus-castus L. (%0.17), magnezyum içeriği en yüksek Clematis viticella L. (%1.19), en düşük Globularia trichosantha Fisch, Mey, (%0.18) olarak belirlenmiştir. Demir en yüksek Cistus creticus L . (907.40 ppm), en düşük Rhus coriaria L. (158.39 ppm), çinko en yüksek Mahonia aquifolium L. (34.98 ppm) , en düşük ise Sorbus domestica (9.79 ppm)’da, mangan en yüksek Rosa pulverulenta (201.50 ppm) , en düşük Rosa canina (8.53 ppm), bakır en yüksek Rosa canina L. (11.38 ppm), en düşük Globularia trichosantha L. (1.60 ppm) olarak belirlenmiştir. Bu bilgiler ışığında incelenen çalı türlerinin besin içeriklerinin sezonlara göre değişmekle birlikte bazı türlerde, bitkilerde bulunması gereken sınır değerlerin üstünde, bazı türlerde ise nispeten düşük olduğu belirlenmiştir. Ancak; mevsimsel olarak düşünüldüğünde hayvanların besin ihtiyaçlarının kurak sezonda karşılanması hususunda ilave yemler olarak kullanılabilecekleri görülmektedir.Keywords : Çalı, sezon, yaprak, makro, mikro, besin elementi