- Gephyra
- Vol: 18
- The Second Life of Inscriptions in Late Antique and Byzantine Asia Minor: Some Remarks on the Reuse ...
The Second Life of Inscriptions in Late Antique and Byzantine Asia Minor: Some Remarks on the Reuse of the Inscribed Material
Authors : Georgios PALLİS
Pages : 59-76
Doi:10.37095/gephyra.620882
View : 2 | Download : 1
Publication Date : 2019-11-15
Article Type : Research
Abstract :Klasik, Roma ve Geç Antik Dönem Anadolu topraklarına çeşitli içerik ve amaçlar barındıran, taşlar üzerine yazılı binlerce Yunanca ve Latince yazıt miras bırakmıştır. Antik dünyanın çöküşü ve Ortaçağ’a geçiş ile birlikte, bu materyaller kamusal ya da şahsi metinleri taşımaları bakımından önemlerini kaybetmişler ve onlara bakanlar için anlaşılmaz hale gelmişlerdir. Bu süre içerisinde, epigrafi farklı bir yönelim izlemiş ve Hıristiyanlık ile Doğu Roma İmparatorluğu’na ait kurumların hizmetinde yeni değerler kazanmıştır. Tahkimatlar, kamu altyapısı ve kiliseler bu uzun dönem boyunca bölgedeki inşa faaliyetinde öne çıkmışlardır. Erken dönem materyalleri ile dolu olan antik kent ve alanlarının ilk olarak meydana gelmesinin ardından mimari üretim geniş ölçüde pek çok çeşitte ve pek çok döneme ait devşirme malzeme kullanmıştır. Bu devşirmeler çeşitli yapılar içerisine – hiç bozulmamış ya da yeniden işlenmiş şekilde – konmuş pek çok yazıtı içermektedir. Ankara’nın duvarları, Ephesos kentinin kiliseleri ve diğer anıtlar, sonradan Selçuklu ve Osmanlı Türkleri tarafından da kullanılan bu uygulamayı temsil etmektedirler. Anadolu’nun Bizans Dönemi anıtlarındaki yazılı devşirme malzemelerin varlığı, bir şekilde değişik formda hala aynı dili konuşan fakat farklı bir kültürü paylaşan bir toplumda yazılı kelimelere karşı gösterilen tutuma dair pek çok sorun ortaya çıkarmaktadır. Bu makale, Anadolu’dan seçilen yeniden kullanılmış epigrafik malzemeler ışığında yazıtların çoğunlukla pratik amaçlarla kullanıldığını iddia etmektedir. Okuma yazma bilen ya da bilmeyen Bizanslılar tarafından neredeyse anlaşılmaz olan yazılı taşlar, savunma yapılarında, sivil binalarda ve kiliselerde yeniden kullanılmak üzere ham inşa malzemesine dönüşmüşlerdir.Keywords : Yazıtlar, devşirme malzeme, yeniden kullanım, Asia Minor, Anadolu, Bizans Dönemi