Pontic Athens: an Athenian Emporion in Its Geo-Historical Context
Authors : Altay COŞKUN
Pages : 11-31
Doi:10.37095/gephyra.602897
View : 2 | Download : 1
Publication Date : 2019-11-15
Article Type : Research
Abstract :Athenai olarak adlandırılan tüm eski yerleşimlerin en az önemli olanı Pontos kıyısında Trapezous’un doğusunda yer almaktadır. Yerleşim ismini 20. yüzyıl içlerine kadar muhafaza etmiş ve daha sonra Pazar olarak yeniden adlandırılmıştır. Arrianus’un bu khorion’un (günümüze kalan) ilk tasvirini bize sunması, Roma donanmasının bazı bölümlerini onun limanına demirlemesini zorunlu kılan bir fırtına sebebiyledir (İS 132). 6. yüzyılda Prokopios bu köyden onun sadece daha ünlü adaşı tarafından kurulmuş olduğunu gösteren yerel geleneği yalanlamak için bahseder. Bilim insanları bu şüpheci yaklaşımı paylaşmışlardır ve bundan dolayı Pontos Atina’sını büyük oranda dipnotlara indirgemişler ya da onu tümden bir unutulmaya mahkûm etmişlerdir. Fakat hiçbir şey, bunu Perikles’in Karadeniz’e yaptığı gezinin (yak. İÖ 437/5) bir sonucu olarak düşünmekten daha mantıklı değildir. Athenai, Limne adındaki bir Miletos apoikia’sı olarak tarih öncesi bir geçmişe sahip olabilir. Atina thalassokrasi’sinin yıkılmasının (İÖ 405) ardından oynamış olduğu rol ise daha az kesindir. İÖ 2. yüzyıl başlarında Pontos Krallığı’na dahil edilmeden olasılıkla Sinope egemenliğinde yer almıştır. Ancak Pontos Atina’sı bu dönemde Trapezous ve Phasis arasındaki alanda gerçekleşen ekonomik çöküşü yaşamıştı. Her şeye rağmen bir köy olarak varlığını sürdürmüştür ve bu da bir polikhnion’un varlığı devam etse de yüzyıllar boyu tarihi kayıtlardan nasıl kaçabildiğini göstermektedir.Keywords : Pontos Atina’sı/Atina/Pazar, Atina, Trabzon/Trapezous, Miletos, Perikles, Arrianos, Prokopios, Karadeniz ticareti