- Gephyra
- Vol: 17
- Χρυσᾶ τῶν Ἡλιάδων τὰ δάκρυα. Golden strömen die Tränen der Heliaden oder Die mithrische Interpretati...
Χρυσᾶ τῶν Ἡλιάδων τὰ δάκρυα. Golden strömen die Tränen der Heliaden oder Die mithrische Interpretation des Phaëton-Mythos
Authors : Jürgen BORCHHARDT
Pages : 83-114
Doi:10.37095/gephyra.513176
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2019-05-15
Article Type : Research
Abstract :Sadece Efes yakınlarındaki Belevi Mausoleumu’nda değil aynı zamanda Roma’daki Nero’nun sarayındaki (= Domus Aurea) döşemelerde Phaethon (Φαέθων) efsanesi işlenmiştir. Bu durum, bunları yapan ustalar tarafından yeni bir altın çağ yaratmak amacıyla yeniden doğmuş Mithras olarak açıklanacaktır. Pergamon altarındaki Telephos frizine benzer şekilde, bu iki yerde de birden fazla bölümde anlatılmak üzere Phaethon ve kız kardeşleri Heliadlar efsanesinin gösterilmesinin planlandığı varsayılmaktadır. Phaethon’un küstahlıkla suçlanıp, cezasının ve felaketinin Zeus tarafından verildiği batı versiyonu değil de, Mithras kültü inancına göre dünyanın ateş ile harap edilişinde (ἐκπύρωσις) oğulun babası tarafından kurban edilişini benimseyen doğu versiyonu gösteriliyor olmalıdır. Mithras, Kosmokrator, "Persia’daki Asurlu Phaethon” (Nonnos), olarak yeni altın çağı ( aurea aetas ) garantilemektedir. Güzel sanatlarda sanatçıların Antik Çağ’dan Rönesans’a (Michelangelo) ve modern zamana (Goethe) batı edebiyatı örneklerini (Ovidus, Philostratos) takip etmesi şaşırtıcı değildir. Sadece Almanya Dieburg’da bulunan anfiglifik ("her yönden işlemeli”) kabartma Mithras kültüne ait bir yorumun var olduğunu kanıtlamaktadır (Nonnos, Dio Chrysostomos). Bu durum Halikarnassos ve aynı şekilde Belevi’de yer alan mezarların sadece bir hükümdar için değil, hanedanlar için inşa edildiği düşüncesine karşıt değildir. Bu sebeple Hekatomnoslar ve Antigonoslar için yapılan anıt mezarlarda, iktidarda olan hükümdarların gömü ve onların kültü için lahitler ve heykeller bulunan üst katında ve hanedanın normal aile üyeleri için podyumunda çeşitli alanlara ihtiyaç vardı.Keywords : Nero, Mithras, Demetrios Poliorketes, Halikarnassos, Belevi, anıtlar, Phaethon Efsanesi, Antigonos Monophtalmos