- Gephyra
- Vol: 16
- The Andriake Marbles: record of "a small ruined temple of very white marble" -a Roman 1st ...
The Andriake Marbles: record of "a small ruined temple of very white marble" -a Roman 1st – 2nd century hilltop mausoleum and coastal navigational marker at Andriake, Lycia, that disappeared in the early 19th c.
Authors : Terrance Michael Patrick Duggan
Pages : 91-142
Doi:10.37095/gephyra.479938
View : 5 | Download : 3
Publication Date : 2018-11-15
Article Type : Research
Abstract :Myra’nın limanı Andriake’de, Hadrian horreumu’nun arkasında, kıyıya yakın meşhur bir tepede beyaz mermerden Korinth düzeninde inşa edilmiş, kare planlı küçük bir Roma dönemi tapınak mezarının varlığının birinci el kaydı görsel, kartografik ve yayımlı metinlerde mevcuttur. Bu yapı, konumu itibarıyla yaklaşık 1600 yıllık bir süre boyunca sahil şeridinde seyirleri yönlendiren bir amaca da hizmet etmiş olmalıydı. Mevcut birincil belgelerin hepsi 1792 ile 1812 arasındaki zaman diliminden gelmektedir. 19. yüzyılın sonuna kadar yapıya ilişkin tüm referanslar bu birinci el kaynaklardan yapılmakla beraber, bina artık yerinde durmamaktadır. 1812 yılından sonra Andriake’deki tepede bu Roma yapısının var olduğunu gösteren birincil bir belge yoktur. Günümüzde, bu yerde söz konusu yapıya ait fiziki bir kalıntı olmaması yüzünden, bina yakın zamanda yayımlanan kaynaklarda göz ardı edilmiş ve ressam Luigi Mayer tarafından Myra-Andriake Limanı’ndaki Hadrian horreumu’nun 1792 bakış açısıyla tanıtılan bir capriccio olarak kabul edilmiştir. Bu makale, söz konusu yapının Myra’nın limanı Andriake’deki bu tepede 1812 yılına kadar mevcut olduğunu göstermekte ve bu yapının Osmanlı otorilerinden izin almaksızın 1812 yılı Eylül ya da Ekim başlarında, Dilettanti Cemiyeti’nin William Gell önderliğinde Ionia’ya yaptığı görev ziyareti kapsamında Myra-Andriake’de oldukları sırada kasten ve metodik olarak tepedeki yerinden kaldırıldığını işaret edecek belgeler sunmaktadır. Ayrıca, makalede bu yapının ölçülmüş mimari bir kaydının kesinlikle yapıldığı ama bu çizimlerin Dilettanti Cemiyeti tarafından 1814 yılında yayımlanmadığı düşüncesi de önerilmektedir. Makalede bu yapının bugünkü olası yeri hakkında öneriler yapılmaktadır. Geçtiğimiz 200 yıllık süre boyunca Britanya’da ya da başka bir yerde parçaları yeniden bir araya getirilen bir Roma yapısının yokluğu da göz önüne alınarak, büyük olasılıkla parçaları ayrıştırılmış bir şekilde bu Roma yapısını taşıyan gemi batmış gibi görünmektedir ya da gemiyi kurtarmak için bu ağır kargo büyük olasılıkla 1812 sonunda ya da 1813 yılında suların derinliklerine bırakılmıştır. Eğer Andriake mermerleri sıkça olduğu üzere yükün aktarılması amacıyla Akdeniz’de boşaltıldıysa, William Gell tarafından nakliye amaçlı kullanılan bu geminin adı ya da belki de sayısı iki olan gemilerin adları bugün bilinmemektedir. Çünkü bunu kaydetmiş olması gereken ve 1811-1813 arası yapılan Ionia görev gezisine ilişkin Dilettanti cemiyetinin zimmetinde olan el yazması bülteni, bu anıtla ilgili pek çok şeyle beraber, kaybolmuş durumdadır.Keywords : Lykia, Andriake, Roma mausoleum’u, seyrüfeser işaretçisi, Dilettanti Cemiyeti