The Cult of Hecate in Lydia: Evidence from the Manisa Museum
Authors : Nalan Eda Akyürek Şahin
Pages : 1-48
Doi:10.37095/gephyra.318423
View : 13 | Download : 7
Publication Date : 2016-05-15
Article Type : Research
Abstract :Bu makalede Manisa Müzesi’nde bulunan eserlerin ışığında Lydia’daki Hekate kültü incelenmektedir. Eserler bir katalogda bir araya getirilmiştir ve kült çerçevesinde arkeolojik ve stilistik açılardan incelenmektedir. Katalog beş bölüme ayrılmıştır: Birinci kısımda müzedeki buluntu yerleri kesin bilinen eserler; ikinci kısımda ise müzedeki buluntu yerleri bilinmeyen eserler incelenmektedir. Üçüncü kısımda müze dışındaki eserler; dördüncü kısımda sikkeler ve beşinci kısımda ise kültle ilgili olabilecek iki eser derlenmiştir. Lydia’da Hekate ile ilgili bugüne kadar sadece iki yazıt (no. 6 ve 8) ele geçmiştir. Yazıtların dışında bölgede üzerlerinde Hekateion betimli steller ve kabartmalar bulunmuştur. Yaklaşık yirmi civarındaki bu buluntular bölgede Hekate’nin varlığını açık biçimde ortaya koymaktadır. Eserlerin buluntu yerleri Philadelphia, Maionia, Satala, Thyateira, Sardis, Kollyda ve Sidas’tır. Buluntu durumuna göre Philadelphia ve Maionia’da yerel tapınaklar veya kült yerlerinin varlığından söz edilebilir. Makalede incelenen eserler tanrıçanın Lydia’nın her yerinde değil de, daha çok doğu bölgelerinde (Mysia Abbatis’in güneyi) yaygın tapınım gördüğüne işaret etmektedir. Bu sonuç Lydia’nın doğu bölgelerinin Hekate kültünün yoğun olduğu Phrygia bölgesi ile komşu olmasına ve oradan etkilenmesine bağlanmaktadır. Lydia’nın Hellenleşmiş batı bölgesinde Hekate kültünün son derece sınırlı belgelenmesi, doğu kesimlerde Hekate adıyla tapınım gören tanrıçanın, tıpkı Phrygia’da olduğu gibi, kökende yerli bir Anadolu tanrıçasının Yunanlaşmış şekli olduğunu da düşündürmektedir. Makalede tanıtılan tüm eserler olasılıkla İ. S. 2. yüzyıla ait olmalıdır.Keywords : Hekate, Lydia, Manisa Müzesi, Hekateion, Mysia Abbatis