Eine Honoratiorenfamilie aus Nikomedeia
Authors : Mustafa ADAK, Konrad STAUNER
Pages : 146-154
View : 4 | Download : 2
Publication Date : 2013-05-15
Article Type : Research
Abstract :Kuruluşundan günümüze dek sürekli iskan gördüğü için her daim tahribata açık kalan Nikomedeia'dan önemine göre az sayıda olduğu kadar yeterince tarihsel veri de sunmayan epigrafik belge ele geçmiştir. Buna bağlı olarak da kentin eşraf tabakası diğer Bitinya kentlerine göre çok daha az tanınmaktadır. Kocaeli Müzesi'nde korunan yeni bir onur yazıtı bu tabloyu biraz olsun değiştirmektedir. Severuslar Dönemi'ne tarihlediğimiz bu yazıt, Danışma Meclisi'nin almış olduğu karara istinaden Ulpia Athenais tarafından oğlu Fl. Ulpius Demokritos için dikilen bir heykel kaidesinin üzerinde yer almaktadır. Anısına heykeli dikilen Demokritos genç yaşta, dolayısıyla da zengin zümrenin mensubu olarak memleketi adına kendisinden beklenenleri gerçekleştiremeden vefat etmiştir. Babası Fl. Ulpius Arrianos hakkında verilen bilgiler bu ailenin kent elitleri arasındaki seçkin konumunu açıkça ortaya koymaktadır. Nikomedeia'da baş yönetici ( protos arkhon ) ve censor olarak görev yapan Arrianos üstlenmiş olduğu rahiplik sırasında tüm danışma ve halk meclisi üyelerine para bağışında bulunmuştur. Memleketi için üstlendiği görevler arasında bir de parapompe belirtilmiştir. Bu görevden hareketle Arrianos'un, doğu seferleri sırasında Nikomedeia topraklarından geçen imparatora ve Roma ordusuna barınma ve iaşe için gerekli altyapıyı sağladığı anlaşılmaktadır. Nikomedeia dışında da resmi görev üstlenen Arrianos, Roma merkezi idaresi tarafından Prusa ad Olympum kentinin kamu harcamalarını denetlemek ve finansal sorunlarını gidermek amacıyla curator rei publicae olarak atanmıştır. Bu atama Arrianos'un imparator ve valiler nezdinde de itibar gördüğünü işaret etmektedir. Arrianos ve oğlunun Flavius ve Ulpius olmak üzere çifte nomina gentilica taşımaları, mensubu oldukları ailenin fertlerine Roma vadandaşlık hakkının Flaviuslar Dönemi'yle Traian zamanında verildiğini göstermektedir. Nikomedeia'ya ait bir ağırlıkta İ.S. 199 yılı agoranomos 'u olarak adı geçen Ulpius Athenaios, yukarıda tanıtılan yazıta göre oğlu Demokritos'un heykelini diktiren ve Arrianos'un eşi olan Ulpia Athenais'in yakın bir akrabası olmalıdır. Makaleye konu olan onur yazıtının çevirisi şöyledir: Son derece seçkin Ulpia Athenais, rahiplik görevini ifa etmiş, Danışma Meclisi'ne ve de halka para bağışında bulunmuş, baş arkhonluk ve censor'luk yapmış, Prusalılara müfettiş (logistes) olarak atanmış ve kendi kesesinden refakatçılık görevini üstlenmiş olan Flavius Ulpius Arrianos'un oğlu ve kendi pek sevgili evladı, rahmetli Flavius Ulpius Demokritos'u Yüce Danışma Meclisi'nin kararına istinaden (dikti).Keywords : Nikomedeia, Flavii, Ulpii, vatandaşlık, protos arkhon, curator rei publicae, parapompe