- Gephyra
- Vol: 10
- Parerga zum Stadiasmus Patarensis (14): Die Strecken 35 (Arykanda-Arneai) und 37 (Arykanda-Lesei-)
Parerga zum Stadiasmus Patarensis (14): Die Strecken 35 (Arykanda-Arneai) und 37 (Arykanda-Lesei-)
Authors : Hüseyin UZUNOĞLU, Erkan TAŞDELEN
Pages : 124-134
View : 3 | Download : 2
Publication Date : 2013-05-15
Article Type : Research
Abstract :Bu makalede, Stadiasmus Patarensis çerçevesinde sürdürülen Orta Likya yüzey araştırmalarının üçüncü yılında (2011) arazide tespit edilerek kayıt altına aldığımız iki güzergâh ile birlikte bu güzergâhlarda ele geçen bir yazıt tanıtılmaktadır. Bu kapsamda birisi Arykanda’dan batı yönünde Arneai’a istikametine (GZR. 35), ötekisi ise güney-doğu yönünde isminin sadece ilk kısmı bilinen Lesei- isimli yerleşime (GZR. 37) giden yollardan kalan izler titiz ve yoğun bir çalışmayla belirlenmiş, ölçülmüş ve kayıt altına alınmıştır. Arykanda’dan Arneai’ya giden yol, kentin yak. 4 km güneyindeki Çatallar mevkiinden, Arykandos Potamos’u 2 kemerli bir köprü aracılığıyla geçerek batı yönüne saparak devam etmekte ve Kilepe ile Yazır Beli Geçidini aşarak Arneai’ya varmaktadır. Yaptığımız araştırmalar bu yolun büyük oranda modern asfaltın altında kaldığını gösterse de, Yeşilköy (Kilepe) köy camiisi yakınlarında bu yolun izlerinin 100 m. kadar takip edilebilmiştir. Makalede tanıttığımız yazıtlardan ilki yine bu köyden ele geçmiştir. Şu anda köy camisinin hemen bitişiğindeki küçük bir binanın duvarında bulunan küçük bir mezar sunağı üzerine kazınmış olan yazıt, efendisi Aurelia Zoe tarafından mezarın bakımı ve muhtemelen mezar başında yapılan sunular için seçilen Amymone isimli bir köle tarafından onun (Aur. Zoe) kocası Neoptolemos için dikilmiştir. Bu şahsın yazıtta Arykandeus ethnikon ’u ile anılması, Wörrle tarafından ortaya atılan Yeşilköy’ün Arneai değil aksine Arykanda teritoryumu içinde yer aldığı iddiasını destekler niteliktedir. Makalede Yeşilköy’ün yak. 3 km batısında bulunan Yazır köyünün üzerinde yeni tespit ettiğimiz bir yerleşimin Arneai’ın sympoliteia ortaklarından birisi olabileceği önerilmektedir. 35 nolu güzergâhın takip ettiği vadi boyunca Alacadağ’ın kuzey yamaçlarında ana kayalar üzerinde bazı sınır taşları da tespit edilmiştir. Makalede bu taşların hangi kentler arasında bir sınır teşkil ettiği veya neye hizmet ettiği sorusuna cevap aranmaktadır. 37 nolu güzergâh ise Arykandanın doğu nekropolünden başlanarak 500 m kadar iyi bir şekilde takip edilebilmiştir. Bu yol Sarıkaya’nın eteklerindeki Belen Yayla Mevkii’nde ikiye ayrılmakta, birisi kuzeye Idebessos’a giderken diğeri güneye saparak Lesei- üzerinde Rhodiapolis’e devam etmektedir. Makalede hem bu yol üzerinde tespit ettiğimiz bazı çiftlik yerleşimleri tanıtılmakta hem de Lesei- yerleşiminin lokalizasyonu üzerine bir öneri getirilmektedir. Makalede tanıtılan iki yazıttan birisi fragment şeklinde olup anlamlı bir çeviri verilemeyecek kadar eksiktir. Diğer yazıtın çevirisi ise şu şekildedir: "Hayırhahım ve patroniçem Alypides kızı Aurelia Zoe tarafından mezar bekçisi olarak görevlendirilen ben Amymone bu mezar sunağını diktirdim. Kocası Hieron oğlu Arykanda’lı Neoptolemos onun vasiyeti uyarınca buraya gömülmüştür.Keywords : Orta Likya, Arykanda, Arneai, Kilepe, Roma yolları, Lesei-, sınır taşları, Yazıtlar