- Gephyra
- Vol: 8
- Parerga to the Stadiasmus Patarensis (7): New inscriptions from the territory of Phellos
Parerga to the Stadiasmus Patarensis (7): New inscriptions from the territory of Phellos
Authors : Hüseyin Uzunoğlu, Erkan Taşdelen
Pages : 81-98
View : 3 | Download : 1
Publication Date : 2011-05-15
Article Type : Research
Abstract :Stadiasmus Patarensis çerçevesinde sürdürülen Orta Likya yüzey araştırmalarının ikinci yılında, özenli işciliği ve çok iyi korunmuş olmasıyla dikkat çeken ve Antiphellos’u Claudius sahil yoluna bağlayan antik tali yol, bu yol boyunca yer alan iki adet küçük ölçekli yerleşim ve antik dönemde Phellos kenti teritoryumunda yer alan Bayındır köyü ve civarında araştırmalar sırasında tespit edilen altı adet yazıtlı lahit bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Hellenistik dönemle birlikte artan ticari hacmi sayesinde önemli bir liman kenti olan ve bu limanın avantajlarını etkin şekilde kullanmak isteyen Antiphellos hinterlandı ile çeşitli bağlantı yollarına sahipti. Makalede daha önce French ve Bean tarafından tanıtılan bu bağlantı yollarına ek olarak araştırmalarımız sırasında tespit edilen yeni bir tali yol tanıtılmıştır. Bu durum polis statüsüne sahip bir kent olan Antiphellos’un Roma dönemindeki önemini bir kez daha göstermesi bakımından dikkat çekicidir. Klasik Likya lahit grubundan olup stilistik açıdan hemen hemen aynı özellikleri taşıyan bu lahitler üzerinde yer alan yazıtlarda geçen ethnikon isimlerinden sözü edilen bölgenin elinde bulundurduğu verimli tarım arazileri sayesinde Isinda, Apollonia ve Antiphellos gibi komşu kentlerden yoğun bir göç almış olduğuna ve böylelikle Phellos kent teritoryumunun kozmopolit bir yapıya sahip olduğuna vurgu yapılmıştır. Yazıtların çevirisi şu şekildedir: 1) "Bu mezarı Pataralı arazi sahipleri Ermandas oğlu Phileinos ve Demetrios kızı Khrysion kendileri ve çocukları için yaptırdılar. Khrysion’un yukarıda adı geçen kocası Phileinos yazılı olarak izin vermediği sürece başka birinin bu mezara gömülmesine izin yoktur, aksi halde birini gömen kimse yeraltı tanrılarına karşı dinsiz ve imansız olsun ve Phellos demosuna yasal ceza olarak 3 bin denaria ödesin. Her kim ihbar ederse, bu cürümü işleyenlerin ödeyeceği ceza miktarının üçte birini alacaktır. Hyposoriona ise azatlılarımız ve kölelerimiz gömüleceklerdir.” 2) "Diomedes oğlu Isindalı Aperlai vatandaşı Satetios ve Iason kızı Phellos vatandaşı Arsasis bu mezarı kendileri, çocukları, damatları Aleksandros ve onun(Arsasis) annesi Arsasis için yaptırdılar. Başka hiçkimseye defin yapmaya izin olmasın. Her kim bunlara karşı gelerek birisini gömerse, Phellos demosuna –– dinar ödesin ve yeraltı tanrılarına karşı günahkar olsun. Her kim de ihbar ederse (bu miktarın) yarısını alacaktır. Beslemelerimiz ise hyposoriona gömülecektir.” 3) "Hyposorium’a ise bizim azatlılarımız ve beslemelerimiz gömülecektir.” 4) "Ben, 3. Ariston oğlu Antiphelloslu Mausolos bu lahdi yalnızca kendim ve eşim Krateros kızı Antiphelloslu Arsasis ve çocuklarımız ve onların iyi soylu eşlerine ve onlardan olacak çocuklarımız (torunlarımız) için ve bizzat benim yazılı olarak müsaade edeceğim kişi için yaptırdım.” 5) "Artemidoros oğlu Phelloslu Papis ve onu damadı Artapatos oğlu Phelloslu Midas bu mezarı kendilerine, eşlerine, çocuklarına ve onların eşlerine ve torunlarına yaptırdılar. Size(!) ait olan köleler ise hyposoriona gömülecektir. …..hiç kimse buraya gömü yapmaya izinli değildir. Aksi takdirde, yeraltı tanrılarına karşı günahkâr olsun. Şayet her kim buna cüret ederse, ………………… Phellos kasasına –– dinar ceza ödesin……….(Bunu ihbar eden de ceza miktarının üçte birini alacaktır).” 6) " Antiphellos vatandaşı falanca kişi (veya kişiler) bu mezarı yalnızca ……… ve çocuklarına yaptırdı. Başka birini buraya gömmeye kimsenin izni yoktur. Eğer gömerse, yer altı tanrılarına karşı günahkâr olsun ve ……. Phellos demosuna 6 bin denaria ödesin. İhbar eden kimse ise cezanın yarısını (alacaktır). Beslemelerimiz ise hyposoriona gömülecekler.”Keywords : Phellos, Antiphellos, Bayındır köyü, Roma yolu, Orta Likya, Limanağzı, yazıtlı lahitler, Asargediği, Asartepe