- Gazi Türkiyat
- Sayı: 33
- İSTEMİ YABGU VE HÜSREV ANUŞİRVAN ARASINDAKİ İPEK YOLU HÂKİMİYET MÜCADELESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME...
İSTEMİ YABGU VE HÜSREV ANUŞİRVAN ARASINDAKİ İPEK YOLU HÂKİMİYET MÜCADELESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Authors : Ali Hüseyin Toğay
Pages : 189-206
View : 51 | Download : 141
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, İstemi Yabgu ile Hüsrev Anuşirvan arasındaki İpek Yolu hâkimiyet mücadelesine yoğunlaşmaktadır. Sasaniler ve Göktürkler arasındaki ilk siyasi ve ticari temaslar, Orta Asya bölgesinde İpek Yolu güzergâhındaki bazı önemli ticari şehirleri elinde tutan Akhunların bertaraf edilmesi üzerine başlamıştır. İki devlet arasında varılan mutabakat sonucunda, Akhun devletine karşı savaş ilan edilmiş ve bu savaş sonucunda Akhunlara ağır darbe indirilerek, toprakları mezkûr devletler arasında paylaştırılmıştır. Ancak iki devlet arasındaki bu dostluk, çok kısa süre sonra İpek Yolu egemenliği nedeniyle bozulmuştur. Çin\'den başlayıp Orta Asya bölgesinde birden fazla güzergâhı izleyen Tarihi İpek Yolu sırayla; İran, Irak, Suriye, Anadolu ve oradan Avrupa’ya kadar uzanan küresel bir ticaret ağını oluşturmaktaydı. Bu ticaret ağını ele geçirmek isteyen Göktürk ve Sasani devletleri birbirleri ile kıyasıya mücadele içerisine girmişlerdir. Bahsedilen bu mücadele, Ötüken’den Tisfon’a hatta Konstantinopolis’e kadar geniş bir alanı kapsamıştır. Göktürkler ve Sasaniler arasındaki çatışmalara dâhil olan Bizans da, Göktürkler ile yaptıkları geçici bir ittifak sayesinde ezeli rakibi olan Sasanileri güç durumda bırakma fırsatını yakalamasına rağmen bu konuda başarılı bir politika takip edememiştir.Keywords : İstemi Yabgu, Hüsrev Anuşirvan, İpek Yolu, Soğd, Bizans, Akhun