- Gazi Türkiyat
- Vol: 1 Issue: 14
- Türk Dünyasi Mitolojik Destanları ile Kalevala Destanının Tipolojik Açıdan Mukayesesi
Türk Dünyasi Mitolojik Destanları ile Kalevala Destanının Tipolojik Açıdan Mukayesesi
Authors : Ali Osman Abdurrezzak
Pages : 189-223
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2014-03-01
Article Type : Other
Abstract :Destanlardaki kalıp ifadelerin yanı sıra belli kalıplar içerisinde hareket eden, sergilemiş olduğu davranışlar ile karakteristik niteliğe sahip olan kişi(ler) tip olarak değerlendirilir. Destanlarda baş kahraman özelliğini taşıyan merkez figür arketip olarak adlandırılırken, destan kahramanları sterotip olarak adlandırılan kalıp olayların merkezinde yer alırlar. Göstermiş oldukları davranışlara göre dâhil oldukları tip özelliği de değişiklik göstermektedir. Bilge, alperen, kadın, anne, yardımcı, karşı kahraman (düşman/rakip), hain, merkez kahraman, trajik tipleri gibi sınıflandırmalar destan yapısı içerisinde zıtlıkların varlığına da işaret etmektedir. Yardımcı tipin karşısı nda düşman ve hain tipinin olması iyi-kötü karşıtlığının varlığına ve zıtlıkların birbirlerini tamamlayıcı özelliği ile ilişkilidir. Bu çalışmada Türk dünyası mitolojik destanları ile Kalevala destanının tipolojik açıdan benzer ve farklı yönleri ortaya konulmuştur. Benzerliklerin farklılıklardan fazla oluşu da destanların genelinde şablon davranış ve karakterlerin ortak özelliklere sahip oluşu ile açıklanabilirKeywords : Arketip, sterotip, bilge tipi, alperen tipi, kadın tipi, yardımcı tip, düşman tipi