PROF. DR. NECATİ ÖNER’DE HÜRRİYET ANLAYIŞI
Authors : Cengiz ÇUHADAR
Pages : 185-214
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2019-07-15
Article Type : Research
Abstract :Makalenin ana konusunu oluşturan hürriyet problemi, felsefe sahasındaki temel meselelerden biridir. Geçmişten günümüze birçok düşünür bu konu üzerine açıklamalarda bulunarak, meselenin anlaşılması için çaba sarf etmiştir. Hürriyeti anlama ve açıklama çabasına giren, onun insan için gerekli olduğunu savunan düşünürlerden biri de son dönemlerde yetişen, yaptığı çalışmalarla Türk insanının ufkunu açmaya, düşünceleriyle insanlara yön vermeye çalışan fikir ve düşünce adamı Prof. Dr. Necati Öner’dir. Çalışmamızda öncelikle hürriyet kavramına ve bazı düşünürlerin hürriyet ile ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Daha sonra Necati Öner’in hürriyet üzerine açıklamaları yer almaktadır. Hürriyet anlayışının farklı biçimlerde ortaya çıkmasının nedeni zihniyet farklılıklarıdır. Öner, en genel anlamda hürriyeti ‘bir insanın istediği şeyi yapma veya yapmama iktidarı’ şeklinde açıklamaktadır. Öner, öncelikle hürriyeti metafizik ve pratik alan olmak üzere iki alanda açıklamaya çalışmaktadır. Metafizik anlamda anlaşılması gereken hürriyet insanlara has olan hürriyettir. İnsanlar için kullanılan hürriyet, bilinçli ve farkında olunarak yapılan eylemleri kapsadığı için diğerlerinden farklı bir yapıya sahiptir. Pratik alanda ise seçme ve eylem hürriyeti olarak iki alanda ele alınmaktadır. Öner, insanın istediğini seçip sonra onu ‘yaptığında’ kendisini hür hissedeceğini, ancak bu eyleminin bir engelle karşılaştığında hürriyetsizliğinin bilincine varabileceğini bunun için bütün insan hürriyetlerinin temelinde ‘seçme’ ve ‘eylem’ unsurlarının olduğu sonucunu çıkartmaktadır.Keywords : Necati Öner, Hürriyet, Seçme, Eylem, İrade