- Felsefe Dünyası
- Issue: 67
- PLATON’UN SYMPOSION’UNDA AŞK, ÜREME, YARATIM, GÜZELLIK VE ÖLÜMSÜZLÜK İLIŞKISI
PLATON’UN SYMPOSION’UNDA AŞK, ÜREME, YARATIM, GÜZELLIK VE ÖLÜMSÜZLÜK İLIŞKISI
Authors : Hasan AYDIN
Pages : 33-54
View : 4 | Download : 2
Publication Date : 2018-07-15
Article Type : Research
Abstract :Platon diyaloglarında aşkı pek çok boyutuyla tartışma konusu edinir. Bu boyutlar içinde, aşk-üreme, aşk-kozmos, aşk-güzellik, aşk-etik, aşk-siyaset, aşk-yaratım, aşk-ölümsüzlük, aşk-eğitim ilişkisi gibi konular önemli bir yer tutar. Bu konulardan kimileri, özellikle aşk-kozmos, aşk-üreme, aşk-etik, aşk-eğitim ilişkisi gibi konular, kendisinden önce kimi doğa filozofları ve Sokrates tarafından ele alınıp işlenmiştir. O kendisinden önce yapılan bu tartışmalara, kendi felsefi anlayışından yola çıkarak önemli katkılar sağladığı gibi, aşkla siyaset, aşkla hakikat ve ölümsüzlük arasında da bağlar kurmuştur. Özellikle Symposion diyaloğunda, aşk, üreme, yaratım ve güzellik ilişkisinden yola çıkarak, aşkla hakikat ve ölümsüzlük arasında kurduğu bağ ve türsel, sosyal ve ebedi ölümsüzlük arasında yaptığı ayrım özgündür ve anlaşıldığı kadarıyla bir öncüsü yoktur. Onun bu ölümsüzlük türlerini, insanların epistemik kapasiteleriyle de ilişkilendirdiği, sıradan insanların türsel ölümsüzlüğe, zanaatçıların ruhsal ya da sosyal ölümsüzlüğe, hakikati elde eden filozofların ise ebedi ölümsüzlüğe ulaşacaklarını savunduğu görülür. O, aşk, üreme, yaratım ve güzellik ilişkisinden yola çıkarak saptadığı ölümsüzlük türlerini, Sokrates’le diyalektik içinde Diotima diye adlandırdığı bilge bir kadının dilinden aktarır. Aktarımını, kendi idealar öğretisi, anımsama kuramı, ruhun düşüşü ve yükselişi gibi temalar etrafında örer. Böylelikle ilk kez felsefe tarihinde, aşk rehberliğinde bedenlerden ruhlara ve bilgeliğe ve nihayet güzellik ideasının kendisine ulaşan bir hakikat merdiveni inşa eder. Sıraladığı üç ölümsüzlüğü de bu merdiven basamaklarıyla uyumlu bir şekilde sunar. İşte bu makale, Platon’un Symposion diyaloğunda kurduğu aşk, üreme, yaratım, güzellik ve ölümsüzlük ilişkilerini analiz etmekte; özel olarak Platon’un saptadığı üç tür ölümsüzlüğü, kendi felsefesiyle bağları ışığında ortaya koymayı amaçlamaktadır.Keywords : Diotima'nın konuşması, aşk, üreme, yaratım, güzellik, ölümsüzlük