- Erciyes Akademi
- Cilt: 38 Sayı: 1
- BÜYÜK GÜÇLERİN ENERJİ JEOPOLİTİĞİ HÂKİMİYETİ ÜZERİNDEN HEGEMONYA STRATEJİLERİ: AFGANİSTAN ÖRNEĞİ...
BÜYÜK GÜÇLERİN ENERJİ JEOPOLİTİĞİ HÂKİMİYETİ ÜZERİNDEN HEGEMONYA STRATEJİLERİ: AFGANİSTAN ÖRNEĞİ
Authors : Nezir Oğuş
Pages : 72-101
Doi:10.48070/erciyesakademi.1321930
View : 86 | Download : 83
Publication Date : 2024-03-29
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada büyük güçlerin Afganistan hâkimiyeti üzerinden oluşturmaya çalıştıkları hegemonya sürecinde enerji jeopolitiği hâkimiyet politikalarına yönelik pratikler ve karşı çıkışlar üzerinden tahliller yapılacak ve bu konular tartışılacaktır. Bu çerçevede oluşturulan makalede, “büyük güçlerin hegemonya politikalarında stratejik enerji kaynaklarının önemi nedir ve Afganistan’ın kilit konumu bu politikaları nasıl şekillendirmiştir?” sorularına yanıt aranmaktadır. Araştırma, yöntem açısından uluslararası ilişkilerde sert güce dayalı hegemonyal politikaları, jeopolitik teoriler ve enerji hâkimiyeti yönüyle irdeleyerek İngiltere’nin, Rusya’nın, ABD’nin, Çin’in ve AB’nin Afganistan hâkimiyeti üzerinden sağlamaya çalıştıkları büyük güç stratejilerini incelemektedir. Bu temelde oluşturulan çalışmanın temel argümanını, İngiltere’nin, Rusya’nın, ABD’nin, Çin’in ve AB’nin Afganistan üzerinden sağlamaya çalıştıkları enerji hâkimiyet politikaları ve hegemonya stratejileri oluşturmaktadır. Söz konusu büyük güçlerin tarihsel ve güncel dış politikalarının odağında kara hâkimiyet teorisi, Afganistan ve stratejik enerji coğrafyasının yer aldığı görülmektedir. Makalenin amaçları, hedefleri ve hipotezleri kurumsal veri analizine dayalı tüme varımsal bir yöntemle büyük güçlerin dış politikaları, resmi belge ve stratejiler üzerinden irdelenmiştir. Çalışma bu şekliyle alana özgün bir bakış açısı getirmeyi hedeflemektedir.Keywords : Kara Hâkimiyet teorisi, Enerji jeopolitiği, Büyük oyun, Büyük güç, Hegemonya stratejileri