I. SÜLEYMAN’IN SEKİZİNCİ SEFERİ: KARABOĞDAN
Authors : Funda Demirtaş
Pages : 1610-1624
Doi:10.48070/erciyesakademi.1353353
View : 43 | Download : 51
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı müverrihlerinin "Kanûnî” unvanıyla Batılı yazarların ise "Muhteşem” lakabıyla andıkları I. Süleyman’ın 1538 tarihli Karaboğdan Seferi bu çalışmanın temasını teşkil etmiştir. 1456 yılında Osmanlının vasal zincirine eklenen Boğdan’ın stratejik konumu itibariyle Osmanlı, Habsburg, Leh ve Kırım toprakları arasında bulunması, Karadeniz hâkimiyeti ve ticaretinin kilit noktası olması ve kuzey Karadeniz sahili üzerinden doğuya giden en kestirme yol güzergâhı üzerinde bulunması sebebiyle Osmanlı bölgede etkin bir hâkimiyet tesis etmiştir. Ancak 1527’de voyvoda seçilen Petru Rareş, Osmanlının farklı cephelerde uğraşmak zorunda kaldığı problemler yüzünden vasallığa aykırı bir politika takip ederek bu hâkimiyete sekte vurma gayreti içinde olmuştur. Buna bir süre göz yuman padişah mütemadiyen devam eden Petru Rareş’in serkeşliklerine bir son vermek için çıktığı seferde Osmanlı ordusunun azametini sergileyen bir yürüyüşle Boğdan’ın merkezine girerek bölgedeki Osmanlı hâkimiyetini sağlamlaştıran kararlar almıştır. Özellikle Boğdan’ın güneyinde Prut ve Turla nehirleri arasında kalan mıntıkayı sancak şeklinde teşkilatlandırarak bölgede idari, siyasi, içtimai ve ticari anlamda Osmanlı lehine bir düzenleme yapmıştır. Bu çalışma da sancak yapılan Bucak özelinde üç buçuk asrı, Boğdan genelinde ise dört asrı aşan Osmanlı varlığının ve hâkimiyetinin kırılma noktalarından biri olan seferin kronolojik ve tematik uyum içerisinde detaylı bir tetkikini amaçlamıştır. Osmanlı açısından olumlu Boğdan açısından ise olumsuz anlamda bir değer taşıyan seferin monografik bir tarzda irdelendiği çalışmada başta ana kaynak niteliğinde olan dönem ve yakın dönem Osmanlı kronikleri ile Osmanlı ve Romen ana kaynaklarını esas alan ikinci elden kaynaklar kullanılmıştır.Keywords : I. Süleyman, Petru Rareş, Boğdan, Voyvoda, Suceava