İyonosfer Parametrelerinin Çok Katmanlı Algılayıcılar ile Kestirimi
Authors : Muzaffer Can İBAN, Erman ŞENTÜRK
Pages : 1480-1494
Doi:10.31202/ecjse.948557
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2021-09-30
Article Type : Research
Abstract :İyonosferik parametrelerin değişimi, uzay iklimi, haberleşme ve seyrüsefer konularındaki çalışmalarda oldukça önemli bir role sahiptir. Bu çalışmada, derin öğrenme yöntemlerinden olan Çok Katmanlı Algılayıcılar (ÇKA) regresyonu modelinin F2 katmanı kritik frekansı (foF2), tepe elektron yoğunluğunun F2 katmanı yüksekliği (hmF2) ve toplam elektron içeriği (TEC) gibi iyonosfer parametrelerini kestirim performansı analiz edilmiştir. 1 Ocak 2012 ile 31 Aralık 2013 tarihleri arasında, ROME (RO041) digisonde istasyonunun saatlik f0F2 ve hmF2 değerleri ile M0SE00ITA istasyon kodlu Uluslararası GNSS Servisi (IGS) istasyonunun saatlik TEC değerleri kullanılmıştır. Her iki istasyon da birbirine oldukça yakındır ve orta enlem bölgesinde bulunmaktadır. Önerilen yöntemde eğitilecek olan girdi parametreleri, verilerin gözlem periyotları, F10.7 güneş indeksi, jeomanyetik Ap indeksinin saatlik değerleri ve mevcut (t) zamanındaki f0F2, hmF2 ve TEC değerleri ile bunların bir önceki güne ait (t-23) değerleri olarak seçilmiştir. Çıktı değişken ise, bu parametrelerin bir saat ileri (t+1) tahmin değerleridir. 2012 yılına ait veriler, bu modelin eğitilmesi için kullanılmıştır. 2013 yılı verileri üzerinde gerçekleştirilen tahmin çalışmalarının doğruluğu için ortalama kök karesel hata ve korelasyon değerleri hesaplanmış olup, bu değerler tüm yıl, yaz, kış ve ekinoks dönemleri için ayrı ayrı karşılaştırılmıştır. Sonuçlar, önerilen regresyon modelinin kestirim performansının genellikle Kış döneminde daha yüksek, yaz döneminde ise diğer dönemlere görece düşük olduğunu göstermiştir. Analiz edilen tüm dönemlerde elde edilen istatistiksel sonuçlara göre, modelin çoklu iyonosferik parametrelerin tahmininde genel anlamda başarılı olduğu tespit edilmiştir.Keywords : iyonosferik parametre kestirimi, derin öğrenme, çok katmanlı algılayıcı