- Economics Business and Organization Research
- Vol: 1 Issue: 1
- Osmanlı’dan Cumhuriyete Tarikatların Sivil Toplum Kuruluşu Nitelikleri
Osmanlı’dan Cumhuriyete Tarikatların Sivil Toplum Kuruluşu Nitelikleri
Authors : Utku Aybudak
Pages : 62-84
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2019-12-30
Article Type : Research
Abstract :Sivil toplum, Batı medeniyetinin tarihsel gelişimi sırasında ortaya çıkmış bir kavramdır. Totaliter devlet deneyimlerinden sonra, bireyi devletin keyfiliğinden koruma işlevini üstlenebilecek özerk toplumsal yapılar önem kazanmıştır. II. Dünya Savaşı sonrasında sivil toplum çalışmalarının artması bunun en bariz örneğidir. Bireyi tamamıyla kontrol altına alan ve toplumdan özerk yapılar çıkmasına müsaade etmeyen bir devlet sisteminin zararları görülmüştür. Hem akademide hem siyasi düzeyde sivil topluma ilgi artmıştır. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği dağıldıktan sonra da Batı dışı toplumlarda sivil toplumun yahut sivil toplum benzeri yapıların varlığı araştırılmıştır. Öncelikle Doğu Avrupa toplumları bu açıdan incelemeye tabi tutulmuş daha sonra ise kaçınılmaz olarak araştırmacılar İslam toplumlarına yönelmiştir. Müslüman toplumlarda da sivil toplum benzeri yapılar olarak vakıflar ve tarikatlar ön plana çıkmıştır. Bu çalışmada temel olarak tarikatların, Osmanlı toplumunda sivil toplum benzeri bir yapı olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ele alınmaktadır. Ayrıca tarihi süreci içinde tarikatların devlet ile olan ilişkisi bağlamında sivil toplum kurumu olmaya yaklaşıp uzaklaşması incelenmektedir.Keywords : Sivil Toplum, Tarikat, Osmanlı toplumu, vakıf