On the Titles Ten-si and Kan in the Irk Bitig
Authors : Fikret Yildirim
Pages : 141-150
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2013-12-01
Article Type : Other
Abstract :Irk Bitig, X. yüzyılın başlarında Eski Türk Runik yazı ile yazılmış Eski Türkçe fal kitabıdır. Bu kitap temelde Türk göçebe-bozkır kültürünü yansıtmasına rağmen dintar, manistan sözcüklerinde görüldüğü gibi Maniheist öğeler de barındırmaktadır. Irk Bitig’de aynı zamanda birkaç Çince kökenli sözcük de bulunmaktadır. Bunlardan birisi tensi unvanıdır. Bu Çince hükümdar unvanı ile birlikte Türk yönetim geleneğinde çok daha yaygın olan kan unvanını da Irk Bitig’de görmekteyiz. Araştırmacılar ten-si unvanının Irk Bitig’deki yeri üzerinde bugüne kadar yeterince durmamışlardır. Biz bu yazımızda ten-si unvanının Türk kültüründeki yeri üzerinde durup bu unvan ile kan unvanını Irk Bitig’deki işlevleri açısından karşılaştıracağızKeywords : Irk Bitig, Ten-si, Kan, Teŋri, son of heaven, Ongi inscription, Taryat (Terhin) inscription