ÜÇ KAFFÂL VE ŞÂFİÎ MEZHEBİNE KATKILARI
Authors : Ihsan Akay
Pages : 221-250
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2023-03-16
Article Type : Research
Abstract :Abbâsî Devleti ile Büyük Selçuklular ve onlara bağlı hanedanlıklar döneminde İslâm kültür ve medeniyetinde derin izler bırakan önemli hadiseler gerçekleşmiştir. İlmî faaliyetlerin altın çağını yaşadığı bu dönemlerde özellikle fıkhî hareketlilik güçlü bir ivme kazanmıştır. Şâfiî mezhebi özelinde temelde aynı olmakla birlikte fakihlerin istidlâl, istinbât, tahrîc ve tercihlerinin farklı olmasından ötürü tarîkatu’l-Irâkiyyîn ve tarîkatu’l-Horasâniyyîn şeklinde iki ekol zuhur etmiştir. Bu ekoller, hicrî IV. ve V. asırlarda nakil/istikrar dönemine tevafuk etmiştir. Her bir ekolün önemli temsilcileri olarak Muhammed b. Ali (ö. 365/976), Abdullah b. Ahmed (ö. 417/1026) ve Muhammed b. Ahmed (ö. 507/1114) isimli üç "Kaffâl” dikkat çekmiştir. Hanefî mezhebinin hâkim olduğu bölgelerde Şâfiîliğin ikinci büyük mezhep konumuna gelmesinde büyük pay sahibi olan bu fakihlerin, "Ebû Bekr” ve kilitçi anlamına gelen "el-Kaffâl” gibi aynı künye ve nisbelerle anılmaları karışıklığa sebebiyet vermiştir. Binaenaleyh mevcut duruma dikkat çekmek ve konuya katkı sağlamak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Sonuç olarak üç Kaffâl’ın Şâfiî mezhebinin istikrar ve gelişiminde çok önemli katkılar sundukları anlaşılmıştır.Keywords : İslâm Hukuku, Şâfiî Mezhebi, Ebû Bekr, Kaffâl, Mervezî, Fârikî.