- Diyanet İlmi Dergi
- Vol: 56 Issue: 2
- OSMANLI DÖNEMİNDE CAMİLERDE KUR’ÂN OKUNMASIYLA İLGİLİ GÖREVLİLER
OSMANLI DÖNEMİNDE CAMİLERDE KUR’ÂN OKUNMASIYLA İLGİLİ GÖREVLİLER
Authors : Murat Akgündüz
Pages : 195-210
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2020-06-15
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı döneminde camiler, din hizmetlerinin farklı alanlarında ihtiyaçları karşılayan canlı bir merkez olma işlevine sahiptir. Camilerde namaz kılınması yanında Kur’ân’dan çeşitli sûrelerin okunmasına da özel bir önem verilmiştir. Bu sebeple vakfiyelerde Amme, En‘âm, Fetih, Mülk ve Yâsîn sûreleri gibi belli sûrelerin belirli vakitlerde okunması için görevliler tayin edilmiştir. Genellikle cüzî ücretler alan bu görevliler Ammehân, cüzhân, En‘âmhân ve Yâsînhân şeklinde isimlendirilmiştir. Kur’ân okuyucuları arasında en yaygın görevi yerine getiren cüzhânlar, camilerde hatim geleneğinin yaşatılmasını sağlamışlardır. Arşiv belgeleri ve vakfiyelere dayanarak, Osmanlı döneminde camilerde Kur’ân okunmasıyla ilgili on iki ayrı görevlinin olduğu tespit edilmiştir. İstanbul’daki selâtîn camilerinin kadrosunda bu görevlilerin çoğu bulunurdu. Bunun dışında Osmanlı Devleti’nin en ücra köşesindeki camide bile Kur’ân okuyuculuğu görevine rastlamak mümkündür. Böylelikle camilerde her namaz vaktinden önce veya sonra Kur’ân kıraati ihmal edilmemiştir. Bu makale, Osmanlı döneminde camilerde Kur’ân okunmasıyla ilgili görevlilerin toplu bir şekilde incelenmesi amacıyla yazılmıştır. Çalışmada arşiv belgeleri, yayımlanmış vakfiyeler ve konuyla ilgili araştırmalardan faydalanılmıştır.Keywords : Kur'an, Kıraat, Ammehân, Cüzhân, Devirhân, Yâsînhân