EBU’L-HASEN EL-EŞ’ARÎ’DE AKIL-NAKİL İLİŞKİSİ
Authors : Faruk Görgülü
Pages : 145-160
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2015-12-01
Article Type : Research
Abstract :Eş’arî’nin düşünce dünyasının şekillenmesinde yaşadığı dönemin siyasî ve sosyal şartlarının yanında, onun hayatında geçirmiş olduğu düşünce evrelerinin de etkisinin önemli bir rol oynadığı gerçektir. Eş’arî’ye göre Hz. Peygamber ve sahabe dönemlerinde aklî meselelerin izahı bizim yaptığımız gibi olmamıştır. Bu yüzden de o gün kelam ilmi doğmamıştır. Kelamcıların söz konusu ettikleri konulara Hz. Peygamber tarafından değinilmemiş olması bu konularda müzakere ve akıl yürütülmeyeceği anlamına gelmez. Hz. Peygamber dinî konularda ihtiyaç duyulan ve insanların zihinlerine takılan problemler hakkında konuşmuş ve delilleriyle o meseleleri izah etmiştir. Kelamî konuların Kur’anî ve nebevî dayanaklarının bulunduğunu ifade eden Eş’arî Allah’ın varlığı ve birliği, âlemin hudusu, öldükten sonra dirilme vb. konuları gerek ayetlerden delillerle gerekse aklî istidlallerle ispatlamaya çalışır. Bu ifadelerden Eş’arî’nin aklın kullanılmasına karşı çıkmadığını, aksine imanın aklen izahının İslam’da bir zorunluluk olduğunu benimsediğini ifade etmek mümkündürKeywords : Eş’ari, Akıl, Nakil, Kelam, İman