- Diyanet İlmi Dergi
- Vol: 53 Issue: 1
- "DOĞRULANABİLİRLİK" İLKESİ AÇISINDAN FIKIH LİTERATÜRÜNDEKİ İSTİHÂLE ÖRNEKLERİ VE GÜNCEL BA...
"DOĞRULANABİLİRLİK" İLKESİ AÇISINDAN FIKIH LİTERATÜRÜNDEKİ İSTİHÂLE ÖRNEKLERİ VE GÜNCEL BAZI TESPİTLER
Authors : Abdurrahman Candan
Pages : 103-130
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2017-01-01
Article Type : Research
Abstract :Necis/haram maddelerin tabiî ortamlarında veya müdahale ile farklılaş(tırıl)arak farklı bir maddeye dönüş(türül)mesine genellikle istihâle denilmektedir. Genel bilgi vermesi için fıkıh ekollerinin esas aldıkları bazı ortak örnekler ve değerlendirme yöntemleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. İstihâle terimi için ortaya konulan tanımlar birbirine yakın olmakla birlikte necis bir maddenin tâhire dönüşmesi ve kullanılabilirliği ile ilgili detaylarda ihtilâfa düşülmüştür. Fakihlerin önemli bir kısmı istihâle geçiren bütün necis maddelerin tâhir olacağını belirtirken diğer bir kısmı, yapısı necis olan bir maddenin hiçbir şekilde tâhir olamayacağını belirtmişlerdir. Neticede fürûa taalluk eden konularda farklı sonuçlar ortaya çıkmıştır. Fıkıh metinlerinde yer alan bazı istihâle örnekleri, dönemin imkânları ve yaklaşımlarına bağlı olarak verildiği için zaman zaman gelişmiş laboratuvar verileri ile uyuşmadığı dile getirilmektedir. Bundan dolayı konuyla ilgili örneklerin yeniden değerlendirilerek ilgililere sunulmasının faydalı olacağı düşüncesi hâsıl olmaktadır. İstihâle daha çok gıda, sağlık ve hijyen gibi konularla ilgili olduğu için günümüz şartlarında kimya, tıp, fizik, gıda mühendisliği ve fıkıh bilim dallarından uzman kişilerin oluşturacakları ortak platformlarda, gelişmiş laboratuvar imkânlarından yararlanılarak ortak sonuçların elde edilmesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.Keywords : İstihâle, Necis, Tâhir, Fıkıh, Fakih