- Dergiabant
- Cilt: 11 Sayı: 2
- El-Âcurrûmiyye Üzerine Nazım Çalışmaları: Emir Burhaneddîn’in ed-Dürretü’l-Burhaniyye fî nazmi’l-Âcu...
El-Âcurrûmiyye Üzerine Nazım Çalışmaları: Emir Burhaneddîn’in ed-Dürretü’l-Burhaniyye fî nazmi’l-Âcurrûmiyye Adlı Manzumesi Örneği
Authors : Mehmet Emin GÜZEL
Pages : 400-421
Doi:10.33931/dergiabant.1358478
View : 56 | Download : 58
Publication Date : 2023-11-30
Article Type : Research
Abstract :İbn Âcurrûm’un (ö. 723/1323) el-Mukaddimetü’l-Âcurrûmiyye adlı eseri, birçok dilci tarafından nazmedilmiştir. Bu çalışmada Âcurrûmiyye nâzımlarından Emîr Burhaneddin’in (ö. 960/1553) ed-Dürretü’l-burhâniye fî nazmi’l-Âcurrûmiyye adlı manzumesi incelenmiştir. Hicrî onuncu yüzyıla ait olan bu eser, günümüze ulaşabilen erken dönem Âcurrûmiye nazım örneklerinden olması hasebiyle önemi haizdir. Çalışmada öncelikle nahiv ilminde nazım geleneği ve Âcurrûmiyye metni üzerine yazılan manzum eserler hakkında kısaca bilgi verilmiş, ardından müellif ve eseri tanıtılmıştır. Manzumeye ait el yazmanın fiziksel özellikleri ve içerik analizi yapıldıktan sonra metnine yer verilmiştir. Eserin neşrinde günümüze ulaşan hicrî on üçüncü yüzyıla ait tek nüsha esas alınmıştır. Eserin, didaktik manzumelerde yaygın olduğu gibi recez bahrinin urcuze formunda nazmedildiği görülmüştür. Yüz elli sekiz beyitten oluşan eserde, mukaddime ve hatimenin yanı sıra otuz konu başlığı yer almaktadır. Bu başlıklarda kelime türleri, i’râb, i’râb alametleri ve mu’reb çeşitleri ele alınmıştır. Müellif, mukaddimede belirttiği üzere Âcurrumiyye’den farklı olarak az da olsa manzumede bazı ilave ve eksiltmeler yapmıştır.Keywords : Arap Dili ve Belâgatı, Nahiv, Emir Burhaneddîn, Nazm, Âcurrûmiye