Arap Gramerinde Münâdânın İ‘râbına Etki Eden Nahiv İlletleri
Authors : Cumali BAYLU
Pages : 501-517
Doi:10.33931/abuifd.902408
View : 6 | Download : 1
Publication Date : 2021-05-30
Article Type : Research
Abstract :Arap diline yönelik sistemli çalışmaların başladığı ilk dönemlerden beri nahiv illetleri konusu nahiv kitaplarında önemli bir yer edinmiş, özellikle farklı görüşlerin ortaya çıktığı konularda etkili bir biçimde kullanılmış ve mezhepler arası görüş ayrılıklarında da etkili unsurlardan biri olmuştur. Nahiv illetleri ilk dönemlerde nahiv eserlerinde fürû‘ konularının açıklanması ve delillendirilmesi için kullanılmış, sonraki dönemlerde ise nahiv illetlerine dair müstakil eserler yazılmış ve bu eserlerde nahiv illetlerinin gerek teorik gerekse pratik yönü ele alınarak tartışılmıştır. Ülkemizde de son zamanlarda bu konuya dair tez ve makale türünde akademik çalışmalar yapılmaktadır. Ancak bu çalışmalar genellikle nahiv illetlerinin teorik boyutuyla sınırlı kalmaktadır. Bu araştırmada nahiv illetlerinin pratik boyutu ele alınarak münâdânın i‘râbında etkili olan nahiv illetleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bilindiği üzere Basra ekolü nahiv alimlerinin tamamına göre münâdâ i‘râb bakımından mansûb ve mu‘reptir. Ancak bazı münâdâ lafızlarının raf‘ alameti taşıdıkları görülmektedir. Nahiv eserlerinde bu tür münâdâ lafızlarının raf‘ alameti üzere mebnî oldukları belirtilir ve bu durum çeşitli illetlerle izah edilmeye çalışılır. Çalışmada ayrıca münâdânın i‘râbında bazı nahiv illetlerinin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Münâdânın genel olarak mansûb olması ve bazı münâdâ kısımlarının mebnî olurken diğer bazı kısımların mu‘reb olarak kalması nahiv illetlerinden hareketle izah edilmiştir.Keywords : Arap Dili, Nahiv, Sarf, Nahiv İlletleri, Münâdâ İ‘râb