- Dergiabant
- Vol: 8 Issue: 2
- Süleyman Hasbî’nin "Kitâb-ı Mirkāt-i Merâtib-i İlm-i Ledünnî fî Menâkıb-i Abdülkādir-i Geylânî&...
Süleyman Hasbî’nin "Kitâb-ı Mirkāt-i Merâtib-i İlm-i Ledünnî fî Menâkıb-i Abdülkādir-i Geylânî" Adlı Menâkıbnâmesindeki Bazı Tasavvufî Kavramlar
Authors : Cüveyriye İLTUŞ
Pages : 588-612
Doi:10.33931/abuifd.775576
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2020-11-30
Article Type : Research
Abstract :Menâkıbnâmeler, kaleme alındığı dönem itibarıyla içinde bulunulan kültürel ve sosyal çevre hakkında tarihî bilgiler barındırması yönüyle oldukça zengin içeriğe sahip dokümanlardır. Özellikle tasavvuf ilminin ilgi sahasına girmesi yönüyle sûfî menâkıbnâmelerinde de konu edinilen sûfînin hayatı, gönül dünyası, tasavvufî tecrübesi hakkında mühim bilgiler bulunmaktadır. Sahip olunan tasavvufî tecrübenin anlaşılmasında tasavvufa dair kavramların ele alınış şeklini ve mana çerçevesini analiz etmek önem arz etmektedir. Bu açıdan bakıldığı takdirde menâkıbnâmeler önemli veri kaynağı durumundadır. Tasavvuf tarihinde önemli iz bırakmış sûfîler hakkında nakledilen menkabelerin çok olması, söz konusu sufilerin yaşadıkları döneme bıraktığı etki sebebiyledir. Kādiriyye tarikatının kendisine nispet edildiği Abdülkādir-i Geylânî (ö. 561/1165-66) de tasavvuf tarihinde etkin bir role sahip olması sebebiyle hakkında birçok menkabe nakledilen bir sûfîdir. Bu makalede, Süleyman Hasbî’ye (ö. 1909) ait olan ve Abdülkâdir-i Geylânî’nin hayatı hakkındaki menkabeleri, onun tasavvufa dair görüşlerini içeren ‘Kitâb-ı Mirkāt-i Merâtib-i İlm-i Ledünnî fî Menâkıb-i Abdülkādir-i Geylânî’ isimli menâkıbnâmede yer alan ve Abdülkâdir-i Geylânî’nin gönül dünyasını yansıtan kavram ve konuların, zikri geçen menâkıbnâme özelinde izdüşümü ele alınmıştır.Keywords : Tasavvuf, Menâkıbnâme, Sûfî, Tasavvufî Kavramlar, Abdülkādir-i Geylânî