MÂTÜRÎDÎLER’E GÖRE NÜBÜVVETİN KAPSAM VE GEREKLİLİĞİ
Authors : Kılıç Aslan MAVİL
Pages : 76-88
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2017-06-15
Article Type : Research
Abstract :Akıl-vahiy ilişkisi kelâm yönteminin en dikkat çekici ve tartışmalı boyutlarından birini teşkil eder. Klasik kelâm kitaplarında akliyyât (ulûhiyet) ve sem‘iyyât ayrımına gidilerek bu konuda bir denge sağlanmaya çalışıldığı görülür. Bununla birlikte birbirinden bağımsız iki ayrı bilgi kaynağı olan akıl ile naklin nübüvvet meselesi bağlamında kesiştiğini söylemek mümkündür. Mâtürîdîler’e göre nübüvvet kurumu aracılığıyla elde edilen bilgi, aklın hükmünün kesinlik taşıdığı vâcip (zorunlu) ve mümteni‘ (imkânsız) alanının dışında kalan, bu sebeple de akıl dışında başka bir bilgi kaynağına ihtiyaç duyulan mümkünler sahasına karşılık gelmektedir. Ancak risâletin konusu ve kapsamı açısından yapılan bu değerlendirme Mâtürîdî düşüncenin, Allah’ın peygamber göndermesinin gerekliliği (nübüvvetin hükmü) açısından da nübüvveti, Eş‘ariyye’de olduğu gibi, aklî imkân (zorunsuzluk) çerçevesinde ele aldığı anlamına gelmez. Bu noktada şaşırtıcı bir biçimde Mu‘tezilî öğretiye yaklaşan Mâtürîdîler, nübüvvetin değeri bakımdan zorunlu (vâcip) olduğu görüşünü benimsemektedir.Keywords : Mümkün, mümteni‘, vâcip, nübüvvet