- Dergiabant
- Vol: 3 Issue: 6
- USÛL-FURÛ‘ ETKİLEŞİMİNE SON DÖNEMDEN BİR ÖRNEK: MANSÛRÎZÂDE SAÎD VE CEVÂZ MESELESİ
USÛL-FURÛ‘ ETKİLEŞİMİNE SON DÖNEMDEN BİR ÖRNEK: MANSÛRÎZÂDE SAÎD VE CEVÂZ MESELESİ
Authors : Ayşegül Yilmaz
Pages : 100-129
View : 6 | Download : 4
Publication Date : 2015-12-15
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı’nın son dönemi, yaşanan siyasî, sosyal ve ekonomik buhranlar sebebiyle pek çok Fıkhî meselenin tartışıldığı bir zaman dilimi olmuştur. Bu dönemde usûl-i fıkıh ve furû‘ arasındaki etkileşimin de güzel örneklerine rastlanmaktadır. Bu örneklerden birini sunmayı amaçlayan bu makalede, Mansûrîzâde Said Bey’in "Cevaz şer‘î bir hüküm değildir” iddiâsının sâikleri irdelenmiştir. Giriş bölümünde Mansûrîzâde'nin görüşlerinin hangi şartlarda serdedildiğini anlayabilmek maksadıyla dönemin fikrî ortamına kısa bir bakış yapılmıştır. Mansûrîzâde'nin bu meseleyi ele alış farkını göstermek adına birinci bölümde klasik usûl literatüründe problemin nasıl işlendiğine yer ver verilmiştir. İkinci bölümde, Mansûrîzâde'nin ilmî kişiliği hakkında kısa bir bilgi verildikten sonra onun cevâzın ahkâm-ı şer‘iyye’den olmadığı görüşüne açıklık getirilmiştir. Yine bu bölümde, Mansûrîzâde'yi bir usûl problemini tekrar gündeme taşımaya sevkeden âmiller sıralanmıştır. Sonuç kısmında Mansûrîzâde'nin bir usûl problemini, güncel bazı furû‘ problemlerinin çözümü için kullanmasının, fıkıh tarihinde usûl-furû‘ etkileşimi açısından dikkate değer bir örnek olduğu neticesine ulaşılmıştır.Keywords : Usûl, furû‘, ibâha, hüküm