- darulfunun ilahiyat
- Vol: 31 Issue: 2
- A Critical Comparison between the Classical Divorce Types of Ḥanbalī and Ja‘farī Schools
A Critical Comparison between the Classical Divorce Types of Ḥanbalī and Ja‘farī Schools
Authors : Sumeyra Yakar, Emine Enise Yakar
Pages : 275-298
Doi:10.26650/di.2020.31.2.803260
View : 15 | Download : 6
Publication Date : 2020-12-25
Article Type : Research
Abstract :İslam hukuku evlilikle başlayan aile birliğinin kurulmasına ve bu birlikteliğin sürekliliğine önem vererek temel fıkıh kaynakları olan Kur‘an ve Sünnette ayrıntılı hükümler ortaya koymuştur. Eşler arasında çözülemeyecek derecede ortaya çıkan anlaşmazlık ve problemlere bağlı olarak, makul, meşru ve zorunlu durumlarda talak olarak bilinen boşanma şeri bir çözüm yöntemi olarak kabul edilir. Bu çalışma Hanbeli ve Caferi mezheplerinde klasik dönem alim ve fakihlerinin kabul ederek uyguladığı boşanma türlerini uygulamadaki benzerlik ve farklılıkları ön plana çıkararak karşılaştırmalı olarak incelemektedir. Boşanma hukuki geçerliliği bakımından vacip, mubah, mekruh, haram gibi tasniflere tabi tutulmakla birlikte, uygulanış şekli bakımından talak, hul’, taliq/tefwiz ve tefrik/fesh olarak ayrıma tabi tutulmaktadır. Çalışma, erkeğin boşanma hakkı olan talak, kadının boşanma hakkı olan hul’, evlilik sözleşmesindeki şartlara bağlı olarak gerçekleşen boşanma hakkı olan taliq/tefwiz, ve eşlerden birinin mahkemeye başvurması ile hakim tarafından mahkemede gerçekleştirilen boşanma hakkı olan tefrik/fesh boşanmalarını, alanında otorite olarak kabul edilen Hanbeli ve Caferi alimlerin görüşlerini baz alarak uygulama bakımından mukayese etmiştir. Klasik dönem Hanbeli ve Caferi mezheplerinde uygulanan boşanma türlerinin karşılaştırmalı analizi, günümüzde bu mezheplerin yaygın olduğu ülkelerdeki aile hukuku ile ilgili hüküm ve uygulamaların anlaşılması için ayrıntılı bir bakış açısı sunmakta ve bu ülkelerdeki boşanma uygulamalarının temelini açıklamaktadır.Keywords : İslam hukuku, Hanbeli mezhebi, Caferi mezhebi, Boşanma, Talak, Hul'