- Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi
- Issue: 32 Special Issue
- Assessment of Concentration, Erosivity and Seasonality of Precipitation Data for 1970-2019 Period of...
Assessment of Concentration, Erosivity and Seasonality of Precipitation Data for 1970-2019 Period of Karataş Gauging Station
Authors : Cihangir KÖYCEĞİZ, Meral BÜYÜKYILDIZ
Pages : 118-125
Doi:10.31590/ejosat.1040131
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Research
Abstract :İklim değişikliği etkilerinin bir sonucu olarak yağışlarda meydana gelecek zamansal ve mekansal değişkenlikler genellikle taşkın, kuraklık, toprak erozyonu vb olaylarının oluşmasına neden olmaktadır. Bu nedenle bir alan ya da bölgedeki yağış değişkenliklerinin belirlenmesi toprak ve su kaynaklarının korunması, toprak erozyonu ile mücadelede oldukça önemlidir. Bu çalışma Seyhan Havzasında bulunan Karataş meteoroloji istasyonuna ait 1970-2019 periyodundaki yağış verilerinin aylık ve yıllık değişimini, yıllık ve mevsimlik yağış konsantrasyonunu (APCI ve SPCI), yıllık ve mevsimlik yağış erozivitesini (AMFI) ve SMFI) ve yağışın mevsimselliğini (SI) incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca bu parametrelerin incelenen periyottaki değişimi Mann-Kendall (MK) trend testi kullanılarak incelenmiştir. Karataş istasyonu için hesaplanan APCI değerlerinde genellikle düzensiz ve güçlü düzensiz yağış dağılımı elde edilmiştir. SPCI analizlerine göre ise genellikle SPCIKış değerleri üniform ve orta düzey, SPCIİlkbahar değerleri orta düzey, SPCIYaz değerleri güçlü düzensiz, SPCISonbahar değerleri ise orta düzey yağış dağılımına sahiptir. Yağış erozivitesini incelemek için hesaplanan AMFI değerlerine göre ise yağışların genellikle yüksek (%34) ve çok yüksek (%40) erozyon riski oluşturduğu belirlenmiştir. Mevsimsel MFI analiz sonuçlarına göre ise genellikle SMFIKış değerleri yüksek ve çok yüksek erozyon riski, SMFIİlkbahar ve SMFIYaz değerleri erozyon riski yok veya çok düşük, SMFISonbahar değerleri ise orta, yüksek ve çok yüksek (yaklaşık %62 oranında) erozyon riski göstermektedir. 50 yıllık çalışma periyoduna ait SI analiz sonuçlarına göre ise SI değerlerinin yaklaşık yarısı uzun bir kurak mevsim ile belirgin bir şekilde mevsimsel yağışları temsil etmektedir. Aylık toplam yağış, yıllık toplam yağış, APCI, SPCI, AMFI, SMFI ve SI değerlerinin Mann-Kendall trend sonuçları ise 1970-2019 periyodu için anlamlı trendler olmadığını göstermektedir.Keywords : Erozyon, Mann-Kendall, Yağış Konsantrasyon İndeksi, Mevsimsellik, Trend