- Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi
- Issue: 31
- Bitkilerin Abiyotik Stres Koşullarıyla Başa Çıkmasına Yardımcı Strigolaktonlar
Bitkilerin Abiyotik Stres Koşullarıyla Başa Çıkmasına Yardımcı Strigolaktonlar
Authors : Ilkay Yavaş, Yelda Emek
Pages : 686-690
Doi:10.31590/ejosat.1009438
View : 12 | Download : 4
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Review
Abstract :Bitki hormonları ya da fitohormonlar, bitkilerde az miktarda bulunan, doğal olarak oluşan, çevresel streslere (abiyotik/biyotik) karşı dayanıklılığın oluşmasına etki eden, bitki büyümesi, gelişimi, çevre ve diğer organizmalar ile bitki arasındaki etkileşimde önemli role sahip olan organik maddelerdir. Köklerde sentezlenip, sürgünlere taşınımı gerçekleşen, karotenoidlerden türevlenen strigolaktonlar (SL) ise, bitkide sürgün dallanmasını baskılayan, yaşlanma, kök büyümesi, besin elementi eksikliğinde, mineral alımını artırmak için Arbüsküler Mikorizal Fungus (AMF) ile simbiyotik ilişkiyi teşvik eden, bunun sonucunda su ve mineral madde alımını artıran yeni bir bitki hormonu olarak bilinmektedir. Ayrıca kuraklık, sıcaklık, ağır metal, tuz stresi ve mineral yetersizliği gibi çeşitli abiyotik stres koşullarında da etkili olmaktadır. Su stresi altında, SL'lar sürgün büyümesini engellerken (sitokinin ile etkileşim), su alımını artırmak için, yan kök gelişimini teşvik etmektedir. Absisik asit ile etkileşimde, SL'lar stoma yoğunluğunu düzenlemekte, tohum dormansisini ortadan kaldırarak, çimlenmeyi artırmaktadır. AMF ile olan birliktelik, bitkide strigolakton üretimine de etkide bulunarak, tuz stresinin etkilerini hafifletebilmektedir. Besin elementi, özellikle azot ve fosfor eksikliğinde, bitkide sürgün dallanmasının baskılanmasına yol açan ve simbiyotik ilişkiyi teşvik eden yüksek miktarda SL üretimine neden olmaktadır. AMF, hifler aracılığı ile suyun ve azot, fosfor gibi besin maddelerinin teminini sağlamaktadır. Ağır metal stresi koşullarında, SL'ların dışarıdan uygulanması, ağır metal kaynaklı oksidatif stresi azaltmakta, klorofil miktarını, fotosentezi, antioksidan enzim aktivitelerini artırmakta, lipid peroksidasyonu ile birlikte Reaktif oksijen türlerinin (ROS) seviyesini azaltmakta ve bitki büyümesini teşvik etmektedir. Böylece bitkiler, ağır metal ile bulaşık alanlarda fitohormonları dengeleyerek daha iyi hayatta kalabilmektedir.Keywords : Abiyotik stres, AMF, Fotosentez, Strigolakton, Sürgün.