- Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi
- Issue: 21
- Crust and Uppermost Mantle Velocity Structure beneath Eastern Anatolian Fault Zone from Joint Invers...
Crust and Uppermost Mantle Velocity Structure beneath Eastern Anatolian Fault Zone from Joint Inversion of P-Receiver Functions and Rayleigh Wave Group Velocities
Authors : Hamdi Alkan
Pages : 285-300
Doi:10.31590/ejosat.818592
View : 13 | Download : 5
Publication Date : 2021-01-31
Article Type : Research
Abstract :Geçmişten günümüze, yoğun depremselliğin meydana geldiği Doğu Anadolu Fay Zonu (DAFZ) aktif bir plaka sınırıdır. Bu aktivite bölgenin jeodinamik yapısı ile kesinlikle ilişkilidir. Arap plakasının kuzeye ve Avrasya plakasının güneye hareketinden dolayı, Anadolu plakası saat yönünün tersi doğrultusunda batıya doğru kaçmaya teşebbüs etmektedir. Bu tektonik hareket, önemli tektonik yapıların gelişmesine sebep olmaktadır. Aktif plaka hareketleriyle ilişkili olarak, kuzey-doğuda Kuzey Anadolu Fayı ve güney-batıda Ölü Deniz Fayı ile kesişen Doğu Anadolu Fayı’nın S-dalgası hız yapısı bölgenin tektonik yapısını yorumlamada oldukça önemlidir. Bu çalışmada DAFZ boyunca sekiz adet geniş-bantlı deprem istasyonundan toplanan verilerin kullanılmasıyla, P-Alıcı Fonksiyonu ve Rayleigh dalgası grup hızı birleşik ters çözümü yöntemi uygulanmıştır. P-Alıcı fonksiyonları 3-bileşen geniş-bantlı sismometreler de kayıt edilen ve her istasyon için ayrı ayrı yaklaşık 80 adet tele-sismik depremin kullanılmasıyla elde edilmiştir. Diğer taraftan, Rayleigh dalgası grup hızı dispersiyon eğrileri için odak derinliği 50 km’den küçük ve moment magnitüdü 5.0’dan büyük 21 lokal deprem kullanılmıştır. Her istasyon için bu iki yöntemden elde edilen sonuçlar, kabuk ve üst-mantonun 1-Boyutlu S-dalgası hız yapısını belirlemek için birlikte ters çözüm işlemine tabii tutulmuştur. DAFZ boyunca, S-dalgası hız modelleri üst kabukta yani yaklaşık olarak 4-12 km derinliklerinde, düşük hızlı tabakaların varlığını göstermektedir. Bununla birlikte, istasyonlar boyunca Conrad süreksizliği 22 km derinliği civarındadır. Ayrıca, kabuk-manto geçişi yaklaşık olarak ~44 km derinliğindedir. Sonuç olarak, bu çalışma, incelenen bölgenin tektoniği ile uyumlu kabuk ve en üst manto S-dalgası hız yapısını ortaya koymaktadır.Keywords : Alıcı Fonksiyonları, Rayleigh Dalgası Dispersiyonu, Birleşik Ters Çözüm, Kabuk Yapısı, Kesme Dalgası Hızı, Doğu Anadolu Fay Zonu