- Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi
- Issue: 21
- Comparison of Subgrade Reaction Coefficient Values Obtained With Different Approaches in Soil Invest...
Comparison of Subgrade Reaction Coefficient Values Obtained With Different Approaches in Soil Investigations
Authors : Nuray Alpaslan
Pages : 223-229
Doi:10.31590/ejosat.767975
View : 15 | Download : 6
Publication Date : 2021-01-31
Article Type : Research
Abstract :Geoteknik mühendisliğinde zemin parametrelerinin farklı şekillerde hesaplanmalarının yorumlama ve güvenilir sonuçlar elde edilmesi açısından önemli olduğu bilinmektedir. Zeminlerin yatak katsayısı genel olarak arazide yükleme deneyleri, laboratuvar deneyleri ve çeşitli ampirik bağıntılarla hesaplanabilmektedir. Farklı yöntemler ve ampirik bağıntılar kullanılarak elde edilen zemin yatak katsayıları çok farklı değerler alabilmektedir. Zemin ve yapı birlikteliğinde kullanılan en önemli parametrelerden biri olan yatak katsayısı hesaplamaları çoğunlukla doğru kullanılmamakta ve çeşitli yaklaşımlarla elde edilen sonuçları arasındaki farkların büyük olması yatak katsayısının gerçekçi bir şekilde belirlenmesini etkilemektedir.Zemin yatak katsayısı zeminin oturması ve elastisite modülü dolayısıyla poisson oranı, zemin türü, birim hacim ağırlık değerleri, sismik hızları, zemin emniyet gerilmesi gibi parametrelere bağlıdır. Bu çalışmada zemin yatak katsayısının belirlenmesinde çeşitli araştırmacıların daha önce yaptığı bağıntılar incelenmiştir. Bu çalışmalar ışığında Batman şehrinde üç farklı lokasyonda alınan verilerden hesaplanan zemin yatak katsayısı değerleri karşılaştırılmış ve uyumluluğu sorgulanmıştır. Standart Penetrasyon Deneyleri (SPT) darbe sayılarından elde edilen zemin yatak katsayısı değerlerinin daha yüksek ve diğerlerine göre farklı sonuçlar verdiği, zemin emniyet gerilmesi, zemin oturması ve jeofizik ölçümlerden elde edilen S dalga hızına göre hesaplanan zemin yatak katsayısı değerlerinin birbirlerine daha yakın sonuçlar verdiği tespit edilmiştir. Sismik yöntemlerden elde edilen S dalga hızı zemindeki birimlerin dayanım, mukavemet ve rijitliği ile ilgili bilgi vermektedir. Dolayısıyla S dalga hızı kullanılarak hesaplanan bağıntılar önem taşımaktadır. Standart Penetrasyon Deneyi (SPT) standart ve nitelikli ekipman kullanılmadığında, yeterli deneyimi olmayan personel tarafından uygulandığında yanıltıcı sonuçlar verebilir. Uygulanma aşamasında her seferinde zemine aynı etki ve güç verilemeyebilir. Bu durum da yanıltıcı ve güvenilir olmayan darbe sayıları elde edilmesine yol açar. Dolayısıyla zemin yatak katsayısının, özellikle oturma problemi olan yapılarda bütün bu parametrelerin bir arada düşünülerek hesaplanması daha güvenilir sonuçlar verecektir.Keywords : Oturma, S dalga hızı, Zemin emniyet gerilmesi, Zemin yatak katsayısı