- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Cumhuriyet'in 100. Yılında Tܼrkiye Özel Sayı
- Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne Kadın Hakları ve Statüsü
Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne Kadın Hakları ve Statüsü
Authors : Ümmügülsüm Candeğer
Pages : 89-105
Doi:10.33692/avrasyad.1314972
View : 171 | Download : 223
Publication Date : 2023-10-29
Article Type : Research
Abstract :Eski Türklerde hayatın zor koşulları ve doğaya olan saygının da gereği olarak kadın ve erkek arasında büyük bir ayrım yapılmamış insanoğlunun iki cinsi de kişisel haklarına sahip olmuştur. Yönetim kademesinde de hakanın eşi hatun unvanıyla devlet yönetiminde söz sahibi olmuştur. Çağdaşı olan diğer toplumlarda ise kadın genellikle ikinci sınıf vatandaş konumunda olup ya öldürülmüş ya da satılmıştır. Diğer toplumlarda aile kurumunun içinde de kadına insan olmanın gereği olan haklarının verilmediği görülmüştür. Türklerin İslamiyet’i kabulünden ve Anadolu’ya gelişinden sonraki dönemde ise hem çevredeki kültürlerle olan etkileşimleri hem de dinin yorumlanması neticesinde kadınlar özellikle şehirlerde evlerinin içine hapsolmuştur. Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyıldaki yenileşme ve batılılaşma döneminde kadınlar toplum içinde daha görünür hale gelmeye başlamış, özellikle savaşlardaki kayıplar nedeniyle kadınlar çalışma yaşamında daha çok yer almaya başlamışlardır. Osmanlı Devleti’nin son yıllarında eğitim alanında haklara sahip olmayı başaran kadınlar Cumhuriyet’in ilanından sonra önce eğitim ardından medeni kanun ile kişisel haklarına ve daha sonra da siyasi haklarına sahip olmuşlardır. Siyasi haklarının kazanılmasında önce belediye seçimleri ardından muhtarlık seçimleri ve son olarak da milletvekili seçme ve seçilme hakkına sahip olmuşlardır. Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne giden süreçte kadın haklarındaki değişim ve dönüşüm ele alınmıştır. Çalışmada birinci el kaynaklar ve ikinci el kaynaklardan yararlanılarak kadın haklarındaki gelişimin daha iyi açıklanması amaçlanmıştır.Keywords : Kadın hakları, Seçme ve seçilme hakkı, Medeni Kanun.